Cần cẩn trọng khi mua bộ kit test nhanh SARS-CoV-2

Nếu như vào thời điểm đầu của đợt dịch Covid-19 lần 4 bùng phát, bộ kit test nhanh Covid-19 được các trang mạng xã hội, các website, ứng dụng thương mại điện tử rao bán rầm rộ với giá 300 - 800 ngàn đồng, thì hiện nay giá bán bộ kit test nhanh này đã giảm xuống còn 90 - 100 ngàn/ bộ tùy theo chủng loại, xuất xứ.

Người bán cho biết, các bộ kit test nhanh Covid-19 mà họ đang bán có xuất xứ từ Đức, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ... và “bao” cho kết quả chính xác 100%. Người bán thì mạnh miệng cam kết uy tín, chất lượng đủ kiểu… nhưng đã có không ít trường hợp “tiền mất tật mang”. Người dân khi mua những bộ kit test nhanh Covid-19 trôi nổi, không rõ nguồn gốc về tự test nhanh và cho kết quả không chính xác dẫn đến hệ lụy là góp phần làm dịch bệnh lây lan.

Chị N.X.G là nhân viên đang làm việc cho một công ty có trụ sở ở quận Ninh Kiều, TP.Cần Thơ. Khi tình hình dịch bệnh trên địa bàn thành phố Cần Thơ vẫn còn ở ngưỡng phức tạp, trung bình mỗi ngày ghi nhận hơn 600 ca nhiễm, công ty nơi chị làm việc cũng có tổ chức test nhanh định kì cho nhân viên để đảm bảo ngăn chặn tình trạng lây nhiễm và phòng ngừa bệnh dịch Covid-19.

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho cả gia đình, chị thường mua các bộ kit test nhanh Covid-19 để tự kiểm tra định kỳ cho mọi người trong gia đình. Giá 1 bộ kit test nhanh chị mua tại các nhà thuốc lớn trên địa bàn thành phố Cần Thơ là 85.000 đồng/bộ. Chị G. cho biết: "Tôi không mua kit test nhanh trên mạng, dù thấy giá chào bán trên mạng rẻ hơn so với mua ở các nhà thuốc. Mua ở nơi uy tín thì an tâm hơn, không phải lo mua nhầm hàng chất lượng dỏm".

Nhưng không phải ai cũng nghĩ như chị G. là đến các quầy thuốc tây để mua kit test nhanh hoặc đến các cơ sở y tế kiểm tra. Trước tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, nhiều người “ngại” di chuyển, trong khi trên thị trường bán hàng online chào mời nhiều loại, nhiều giá nên tha hồ lựa chọn. Tra thử trên Google từ khóa “bán kit test nhanh Covid- 19”, trong nháy mắt đã có gần chục ngàn kết quả trả về các trang rao bán kit test nhanh Covid-19 với đủ tứ xuất xứ từ Âu sang Á và giá thì loạn cào cào thượng vàng hạ cám, từ 30.000 đồng/bộ đến 800.000 đồng/bộ. Việc hướng dẫn sử dụng từ cách lấy mẫu đến cách test mẫu cũng được quảng cáo tư vấn là cực kỳ dễ dàng. Món hàng này đã trở thành “niềm tin” cho đại đa số người dân sinh sống tại vùng sâu vùng xa hoặc người ngại di chuyển vì chỉ cần đặt hàng trên điện thoại đã có shipper giao tận nhà.

Theo Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) đa phần các bộ kit test bán online trên mạng xã hội chủ yếu là hàng trôi nổi, xách tay không có hóa đơn chứng từ, chưa được phép lưu hành tại Việt Nam, có độ nhạy thấp, kết quả không chính xác. Người dân khi test ra kết quả âm tính, chủ quan mình không bị nên đi nhiều nơi, tiếp xúc nhiều người, trong khi thực tế kết quả đó cũng có thể là dương tính, đây cũng là mối nguy cơ phát tán và lây lan dịch bệnh ngoài cộng đồng.

Bên cạnh đó, bộ kit test nhanh đòi hỏi người test phải biết cách sử dụng, có kỹ thuật trong thao tác, như vậy mới mang lại kết quả chính xác. Vì vậy, nếu không “rành” tốt nhất là nên liên hệ nhân viên y tế, trạm y tế lưu động đễ được hướng dẫn thêm.

Bác sĩ Huỳnh Minh Trúc - Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ - khuyến cáo:  Thứ nhất, người dân nên mua kit test theo loại nằm trong danh mục được Bộ Y Tế cấp phép Sinh phẩm test nhanh, lưu hành tại Việt Nam. Thứ hai, phải nghiên cứu hướng dẫn và thao tác đúng hướng dẫn về việc tự test. Thứ ba, nên đến trạm y tế để được hướng dẫn, hỗ trợ, thực hiện và xác nhận kết quả đó chính xác chưa để nếu cần thì trạm sẽ test lại để xác minh.

Xét nghiệm nhanh Covid-19 là loại sinh phẩm liên quan đến sức khỏe nên phải do Bộ Y tế thẩm định, cho phép lưu hành, sử dụng tại Việt Nam. Trong tháng 7 vừa qua, Bộ Y Tế đã công bố, cập nhật danh sách 16 loại test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2, trong đó có 15 loại nhập khẩu từ Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Pháp, Mỹ,...Tất cả đã được cấp số đăng ký, giấy phép nhập khẩu kèm thông tin hiệu năng và khả năng cung ứng, giá bán do đơn vị cung ứng công bố.

Trong 16 loại test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 có 1 loại sản xuất trong nước, 15 loại nhập khẩu. Loại test nhanh sản xuất trong nước được cấp phép là Trueline COVID 19 Ag Rapid Test của Công ty TNHH Medicon, xét nghiệm định tính phát hiện kháng nguyên SARS-CoV-2 trong mẫu ngoáy dịch tỵ hầu, giá bán công bố gần 100.000 đồng/test (giảm hơn 35.000 đồng so với thông báo trước đó). Các địa phương sẽ đấu thầu và cho phép các nhà thuốc nhập để bán ra thị trường.

Ông Dương Tấn Hiển -  Phó Chủ tịch thường trực UBND TP Cần Thơ - khẳng định, trên thị trường địa bàn TP Cần Thơ, các cấp ngành Y tế và các ngành có liên quan luôn tăng cường kiểm tra, giám sát các cửa hàng buôn bán thiết bị y tế liên quan đến phòng, chống dịch bệnh Covid-19 nhằm kiểm soát xử lý việc tăng giá bán cũng nhưng tuồng ra thị trường các hàng hóa kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Trong thời gian tới, UBND TP sẽ chỉ đạo Sở Y tế tăng cường kiểm tra đối với nhà thuốc và các cơ sở y tế để kịp thời phát hiện việc nâng giá thuốc dịch vụ và xử lý nghiêm khắc tránh tình trạng lợi dụng tình hình dịch bệnh thu lời bất chính.

Theo tìm hiểu của PV Nhịp Sống Miền Tây, hiện các địa phương đấu thầu bán bộ kít test Covid-19 khoảng 70.000 - 80.000 đồng. So với giá kê khai trên cổng thông tin của Bộ Y tế, giá bán kit test sẽ tùy thuộc vào số lượng mua và sẽ được giảm nhiều nếu mua số lượng lớn.

Theo Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), người dùng nếu mua online, cần phải tìm hiểu kỹ các đánh giá của người mua trước, tìm hiểu kỹ thông tin về người bán, xem xét về vấn đề nguồn gốc rõ ràng, các đơn vị là các cửa hàng thuốc được cấp phép và các mặt hàng nằm trong danh mục được phép lưu hành, tuyệt đối không nên mua ở những trang mạng không có thông tin người bán và không có địa chỉ rõ ràng, hoặc khi hỏi thông tin thì cố tình giấu địa chỉ bán hàng, chỉ nhận đặt hàng qua tin nhắn (inbox), chỉ bán hàng online chứ không có cửa hàng cụ thể.

Các website thương mại điện tử phải cung cấp đầy đủ các thông tin như: Thông tin về đơn vị bán hàng (Địa chỉ, số điện thoại, mã số thuế …),  các thông tin về điều kiện giao dịch chung, các chính sách đổi trả hàng và hoàn tiền, chính sách vận chuyển, giao nhận, thanh toán, bảo mật thông tin cá nhân người tiêu dùng.