6 điều kiêng kỵ khi đi tảo mộ trong tiết thanh minh

Khi cuộc sống được cải thiện ngày càng khấm khá, người ta càng coi trọng phong tục tảo mộ trong lễ Thanh Minh. Việc quét dọn mồ mả là một trong những việc cần làm nhất trong ngày này.

Vì sao phải tảo mộ Tết Thanh minh?

Tết Thanh minh là khoảng thời gian thời tiết ôn hòa, sáng sủa, không khí mát mẻ dễ chịu, vạn vật sinh sôi, tươi tốt. Đây cũng là thời điểm thích hợp để tưởng nhớ tổ tiên và người thân đã mất bằng việc sửa sang lại mộ phần.

Thường trước Tết Thanh minh một ngày, các gia đình đã chuẩn bị cho việc cúng mộ với nhang, đèn, bánh trái, hoa... và các đồ mặn. Trong ngày Thanh minh, mọi người mang theo xẻng, cuốc ra nghĩa trang để đắp lại nấm mồ cho đầy đặn, rẫy bỏ cỏ dại và những cây bụi mọc trùm lên mộ, tránh việc rắn, chuột đào hang, làm tổ hay thu hút trâu bò đến phá, quấy rối hay xâm phạm tới linh hồn người đã khuất.

6 điều kiêng kỵ khi đi tảo mộ trong tiết thanh minh

Không đùa giỡn và thảo luận

Tảo mộ là một việc vô cùng nghiêm túc và trang nghiêm, đứng trước bia mộ của tổ tiên, lời nói và việc làm phải hết sức thận trọng, cố gắng nói nhỏ giọng, giọng điệu phải bình tĩnh, không nên lớn tiếng, ồn ào hoặc.

Có người lúc đầu còn rất nghiêm trang, nhưng sau khi quét dọn mộ xong lại bắt đầu nói to mà không để ý đến lễ nghĩa, đó cũng là điều không thể chấp nhận được.

Nghĩa trang là nơi tổ tiên an nghỉ, cho dù là cúng bái xong, chỉ cần không rời khỏi nghĩa trang, cũng không được ầm ĩ.

Không giẫm lên mồ mả của người khác

Ở các vùng nông thôn, một số bia mộ cũ sẽ được đặt gần nhau và các ngôi mộ thường được sắp xếp theo thâm niên của gia đình. Đôi khi không có ranh giới rõ ràng giữa các bia mộ.

Sau một thời gian dài, những ngôi mộ của gia đình mình sẽ rất gần với những ngôi mộ của những gia đình khác. Lúc này, bạn phải hết sức cẩn thận khi đi tảo mộ, không được bất cẩn giẫm lên mộ của người khác. Điều này là bất kính với người đã khuất, nếu không cẩn thận sẽ rước xui xẻo vào người và gây ra nhiều rắc rối.

Đi tảo mộ theo đúng bối phận

Các ngôi mộ thường được cả gia đình đến thăm trong lễ Thanh Minh, đặc biệt là ở các vùng nông thôn. Lúc này, chúng ta phải quan tâm đến một vấn đề, đó là bối phận của người trong nhà. Đi tảo mộ thờ cúng tổ tiên là một sự kiện trọng đại, cần phải được thờ cúng bắt đầu từ bối phận cao, không được để người tiểu bối đứng trước mặt trưởng bối, hoặc lễ bái trước trưởng bối.

Quả lê, quả đào không được xuất hiện trong mâm quả cúng

Từ đồng âm của lê là “li”, có nghĩa là tách biệt và chia tay, vì vậy mọi người sẽ không ăn lê riêng trong cuộc sống hàng ngày. Khi quét mộ vào lễ Thanh Minh, lê không được xuất hiện trên bàn thờ. Đối với những người thân đã khuất, chúng ta thiên về cảm giác nhớ thương hơn là ý nghĩa của sự chia ly.

Còn có một loại trái cây không thể xuất hiện trong mâm cúng là quả đào. Quả đào nói chung gắn liền với sự trường thọ, dù là sinh nhật của người già hay các dịp vui khác, chúng ta vẫn thường thấy “đào trường thọ”. Nhưng thờ những người thân đã khuất, loại quả tượng trưng cho sự trường thọ này lại không phù hợp.

Hai kiểu người không được xuống mồ

Người đầu tiên không được xuống mộ là sản phụ. Người đang mang thai không thích hợp xuất hiện ở nơi thờ tự, vì thai nhi trong bụng, dễ làm động khí thai nhi, nên tốt hơn hết phụ nữ có thai không nên tham gia các hoạt động như quét dọn lăng mộ.

Người thứ hai là người yếu đuối. Bởi mọi người cho rằng nghĩa trang nói chung là nặng âm khí, không thích hợp cho những người ốm yếu, ốm đau đến nghĩa trang.

Chú ý đến việc đốt vàng mã

Trong quá khứ, vàng mã được đốt cho tổ tiên và người thân đã khuất trong quá trình quét mộ. Tuy nhiên, một số gia đình không thể đốt vàng mã cúng tổ tiên vì nhiều lý do khác nhau. Trong dân gian cho rằng “linh hồn” của tổ tiên những gia đình đó do không nhận được vàng mã do người thân đốt cháy nên không có tiền để chi tiêu do đó trở thành “cô hồn”. Vì vậy, khi đi tảo mộ, trước tiên chúng ta phải cúng ít tiền giấy cho xung quanh, tức là cúng cho những “vong hồn cô đơn”, để họ không làm phiền tổ tiên, người thân đã khuất.

Ngoài ra, khi đốt tiền vàng mã, người xưa thường đốt từng tờ một, miệng sẽ nhẩm theo. Còn các bạn trẻ đôi khi vì muốn tiện lợi và nhanh chóng mà cùng nhau đốt một xấp tiền giấy dẫn đến đốt tiền giấy không xong, tiền giấy không thể đốt thành tro được. Điều này là rất bất kính với tổ tiên.

Cỏ dại phải được loại bỏ

Nhổ sạch cỏ dại xung quanh mộ là việc vô cùng quan trọng khi đi tảo mộ. Đối với người sống, ngôi nhà là mặt tiền của một gia đình, còn đối với người đã khuất, bia mộ là mặt tiền. Do không thể chăm sóc bia mộ kịp thời nên xung quanh rất dễ mọc một số cỏ dại, lúc này phải dọn sạch những cỏ dại này. Người xưa quan niệm rằng bia mộ sạch sẽ có thể mang lại may mắn cho thế hệ mai sau, ngược lại dễ mang lại xui xẻo.