Tranh luận về cách gọi trong đề thi Văn lớp 10 tại An Giang: "Bác" hay "Anh" ?

(NSMT) - Mới đây, một cô giáo về hưu đã chia sẻ thông tin về kỳ thi tuyển sinh lớp 10 tại An Giang. Theo đó, Kỳ thi đã diễn ra thành công và thuận lợi trong 2 ngày 03-04/6. Tuy nhiên, câu hỏi số 3 trong đề thi môn Văn, khiến nhiều người quan tâm và tranh luận về cách gọi của nhân vật "tôi" trong tác phẩm.

Tóm tắt nội dung đoạn trích liên quan đến câu hỏi số 3 như sau: 

Nhân vật “tôi” (nhà thơ Hoàng Cầm) là học trò của thầy Hoàng Ngọc Phách. Vợ của nhân vật “tôi” là con của bác thầy Hoàng Ngọc Phách (miền Nam gọi là bà con chú bác), người này xưng “chị” và gọi thầy Phách là “cậu” (cậu em). 

Một ngày Tết, nhân vật “tôi” và vợ đến chúc tết họ hàng, thầy Hoàng Ngọc Phách gọi nhân vật “tôi” bằng "Bác". 

Yêu cầu thí sinh trả lời: Với vai họ hàng, thầy Hoàng Ngọc Phách gọi nhân vật "tôi" (học trò của mình) bằng gì? Đáp án có hai lựa chọn: "Bác" hoặc "Anh". (Xem nội dung câu hỏi số 3 trong để thi)

Tranh luận bắt nguồn từ việc diễn giải câu hỏi dựa trên đoạn trích trong tác phẩm. Một số người cho rằng "tôi" nên được gọi là "Bác", như được thể hiện trong sách bài tập. Tuy nhiên, một phần đáp án khác là "Anh" cũng được đưa ra với lý giải rằng đây là cách gọi phù hợp trong mối quan hệ họ hàng giữa nhân vật "tôi" và thầy Hoàng Ngọc Phách.

Để giải quyết tranh luận, người viết bài đã thực hiện một khảo sát nhỏ và thu thập ý kiến từ một số người quen. Kết quả cho thấy, 2/8 người trả lời cho rằng "Bác" là đáp án đúng, 4/8 người trả lời cho rằng "Anh" là đáp án đúng. Một người khác còn cho rằng cả "Bác" và "Anh" đều có thể chấp nhận được tùy theo miền Bắc và miền Nam.

Trong số những người trả lời "Anh" đúng, có một giáo viên trường chuyên ở vùng ĐBSCL, là Tiến sĩ Ngữ văn, đã nhiều năm tham gia viết đề thi tuyển sinh lớp 10. Thầy giáo này đã giải thích rằng cách gọi "Anh" phù hợp với mối quan hệ họ hàng theo quy ước ở miền Nam.

Dựa trên cuộc tranh cãi và các lập luận được đưa ra, người viết bài đề nghị để câu hỏi này có 2 phương án trả lời: Gọi bằng "Bác" hoặc gọi bằng "Anh" đều đúng, để đảm bảo sự công bằng cho các thí sinh.

Tuy nhiên, trong bối cảnh tranh luận này cũng nêu lên sự khác biệt văn hóa và phong tục giữa miền Bắc và miền Nam. Người viết bài nhận thấy rằng việc gọi họ hàng bên mẹ và bên cha cũng có sự phân biệt rõ hơn giữa hai miền. Ví dụ, ở miền Nam, anh của cha thường được gọi là "Bác", trong khi anh của mẹ được gọi là "cậu". Trong khi đó, ở miền Bắc, anh của cả cha và mẹ đều được gọi là "Bác".

Điều này cho thấy việc gọi nhân vật "tôi" trong tác phẩm có thể khác nhau tùy thuộc vào văn hóa và phong tục của từng miền địa phương. Do đó, việc chấp nhận cả hai phương án trả lời là hợp lý và công bằng, để đảm bảo rằng các thí sinh không bị ràng buộc vào một quy ước cụ thể mà có thể suy nghĩ và lựa chọn dựa trên hiểu biết và trải nghiệm cá nhân.