Trẻ đồng cảm và phát triển kỹ năng xã hội nhờ thường xuyên chơi búp bê

Không chỉ đơn giản là một món đồ chơi, chơi búp bê mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển tinh thần của trẻ em hơn một số hoạt động vui chơi điển hình.

Hoạt động vui chơi của trẻ tùy thuộc vào mỗi độ tuổi lại có sự thay đổi khác nhau. Mặc dù một số trẻ sẽ có những sở thích riêng nhưng hầu hết hoạt động vui chơi đều có tác động tích cực.

Đồ chơi như búp bê, xe đẩy, đồ hàng... có thể giúp trẻ phát triển các kỹ năng xã hội, cảm xúc và lời nói,... đồng thời khích lệ trẻ sử dụng trí tưởng tượng của mình. Dưới đây là một số kỹ năng mà trẻ phát triển khi chơi với búp bê.

Sáng tạo

Một trong những điều quan trọng nhất trên hành trình nuôi dạy con là khuyến khích khả năng sáng tạo ở con từ khi còn nhỏ thông qua các hoạt động vui chơi, trải nghiệm.

Trẻ hoàn toàn có thể học cách khám phá những gì mình thích, có thể là đọc, viết, vẽ,... từ rất sớm, mang lại cho các em cảm giác chân thực về bản thân.

Một hình thức chơi sáng tạo khác là kết hợp với một đồ vật hoặc một con búp bê. Thông qua việc tưởng tượng một tình huống giả định, trẻ sẽ không ngừng phát triển sự sáng tạo.

Sự đồng cảm

Rất khó để cha mẹ dạy cho trẻ nhỏ hiểu được tầm quan trọng của sự đồng cảm, ngay từ khi còn nhỏ. Trong khi đó, việc chơi búp bê lại giúp kích hoạt các bộ phận của não cho phép trẻ phát triển kỹ năng đồng cảm và xử lý xã hội.

Theo như kết quả nghiên cứu của các học giả từ Đại học Cardiff, trò chơi búp bê giúp kích thích vùng não phía sau thái dương bên phải (pSTS) hơn bất kỳ hoạt động mang tính sáng tạo nào khác. Điều này diễn ra ở cả hai giới tính, và cả lúc chơi một mình hoặc trong một nhóm bạn. Trái lại, khi trẻ dành thời gian một mình với trò chơi điện tử hay máy tính bảng, các vùng não liên quan đến chức năng xã hội hoạt động hạn chế hơn rất nhiều.

Nhà nghiên cứu và cũng là tác giả của dự án, bà Sarah Gerson giải thích: “pSTS là khu vực não được chúng ta sử dụng khi nghĩ về người khác, đặc biệt là suy nghĩ và cảm xúc của họ”. Bên cạnh đó, vùng não này cũng có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ khả năng đồng cảm và xử lý tình huống xã hội.

Nghiên cứu đã quan sát 33 trẻ em được tặng búp bê Barbie và các phụ kiện để chơi. Khi đó trẻ cho phép mình được đặt vào vị trí có trách nhiệm và sự quan tâm với một đối tượng nhất định là búp bê. Qua đó, nghiên cứu cho thấy rằng khi được chơi với búp bê, trẻ em dễ hiểu cảm xúc của mọi người hơn và lắng nghe nhu cầu của họ.

Khả năng độc lập

Chơi với búp bê có thể là một cách tuyệt vời để giúp trẻ trải nghiệm các tình huống hàng ngày và tự thực hành chúng, để trẻ trở nên độc lập hơn. Ví dụ, một con búp bê có thể cần thay quần áo và giặt giũ.

Thông qua những hành động này, trẻ học được các phương pháp tự chăm sóc bản thân. Bằng cách lặp lại những hành vi này, trẻ sẽ trở nên độc lập hơn. Ngoài ra, điều này có thể hỗ trợ sự phát triển các kỹ năng xã hội, phản ứng và khả năng nuôi dưỡng ở trẻ.

Phát triển ngôn ngữ

Thông qua việc chơi búp bê một mình hoặc chơi cùng người khác, trẻ sẽ phát triển được kỹ năng ngôn ngữ. Không chỉ là câu “xin chào, tên bạn là gì?”, việc tiếp xúc với môi trường vui chơi giàu trí tưởng tượng còn có thể dạy cho trẻ những tín hiệu xã hội cơ bản. Ví dụ, khi nào đến lượt trẻ nói, làm thế nào để không ngắt lời người khác,...

Bắt chước các tình huống thực tế

Nhiều hình thức chơi búp bê được lấy cảm hứng từ các tình huống thực tế. Trẻ có thể thực hành sử dụng các kỹ năng vận động bằng cách mặc quần áo, cho ăn, đi ngủ, tắm và thay tã cho búp bê.

Điều này giúp trẻ có cơ hội phát triển thể chất, sử dụng cơ bắp để phát triển sự khéo léo và sức mạnh. Theo thời gian, trẻ sẽ hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của những hành động này khi chơi với búp bê của mình.

Bắt chước các tình huống xã hội

Bạn đã bao giờ rời khỏi nhà sau khi không nói chuyện với ai cả ngày và quên mất những kỹ năng xã hội đơn giản nhất chưa? Điều này cũng đúng với những đứa trẻ của chúng ta.

Chơi và chăm sóc búp bê có thể dạy trẻ cảm thấy bớt lo lắng hơn khi tiếp cận các tình huống xã hội vì chúng có phương tiện để thực hành nên việc tham gia không cảm thấy quá khó khăn. Điều này đặc biệt hữu ích cho những đứa trẻ nhút nhát, dè dặt hơn ở nhà trẻ hoặc trường học.  

Hơn nữa, chơi với búp bê còn mang lại cho trẻ cơ hội thể hiện cảm xúc của mình. Ví dụ, nếu trẻ tức giận, buồn bã hoặc thất vọng, thì trò chơi giàu trí tưởng tượng là một phương pháp tuyệt vời để xử lý những cảm xúc này.