Cảnh báo “sát thủ vô hình” và vai trò cứu sinh của oxy cao áp

Mới đây, vào ngày 28/10, tại xã Điện Bàn Tây (TP Đà Nẵng), một vụ ngạt khí nghiêm trọng đã xảy ra khiến 8 người trong cùng một gia đình rơi vào tình trạng nguy kịch.

Theo thông tin từ cơ quan chức năng, trong đêm mưa lũ, gia đình đã sử dụng máy phát điện và than sưởi trong không gian kín để chống rét, vô tình khiến khí carbon monoxide (CO) tích tụ, gây ngộ độc hàng loạt.

Đến tối cùng ngày, 4 nạn nhân đã tử vong, 4 người còn lại gồm hai vợ chồng và hai con nhỏ vẫn đang được điều trị tích cực tại Bệnh viện C Đà Nẵng và Bệnh viện Phụ sản – Nhi Đà Nẵng. Các bác sĩ cho biết, tình trạng của các bệnh nhân còn lại vẫn rất nặng, cần được thở oxy nồng độ cao và theo dõi liên tục trong phòng hồi sức đặc biệt.

Khí CO – kẻ giết người không mùi, không màu

Khí carbon monoxide (CO) được tạo ra khi nhiên liệu như than, củi, xăng, dầu cháy không hoàn toàn. Đây là loại khí không màu, không mùi, không vị, nên nạn nhân không hề hay biết mình đang hít phải chất độc.

Khi CO đi vào phổi, vào máu, nó gắn chặt với hemoglobin trong máu để tạo thành carboxyhemoglobin (COHb), làm mất khả năng vận chuyển oxy đến các tế bào. Chỉ cần nồng độ CO trong không khí 0,1% cũng đủ khiến người hít phải tử vong trong vài phút nếu không được cứu kịp thời.

Khí CO được coi là sát thủ thầm lặng còn vì thường không có biểu hiện "ồn ào" để bản thân và người bên cạnh nhận biết. Đôi khi có một số dấu hiệu nhẹ dễ bị bỏ qua: đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi. Nhưng khi nồng độ COHb trong máu tăng cao, người bệnh nhanh chóng mất ý thức, co giật, hôn mê và tử vong.

Oxy cao áp – giải pháp hiệu quả hàng đầu trong điều trị ngạt khí CO

Theo Bác sĩ Nguyễn Kim Phong, Giám đốc Trung tâm Oxy cao áp Thanh Xuân (32 Tiền Lân 14, Bà Điểm, TP.HCM), trong các trường hợp ngộ độc khí CO, thời gian để được cấp cứu chữa quyết định khả năng sống còn.

“Khi bệnh nhân được đưa vào điều trị bằng oxy cao áp; oxy ở áp lực cao đẩy nhanh quá trình thải trừ CO ra khỏi cơ thể, đồng thời cung cấp oxy đầy đủ đến toàn cơ thể, đặc biệt là não và tim – những cơ quan bị tổn thương nghiêm trọng nhất khi nhiễm độc ,” bác sĩ Phong cho biết.

Nếu trong điều kiện bình thường, thời gian bán hủy của CO trong máu là khoảng 4–6 giờ, thì khi sử dụng oxy cao áp  ở áp suất 2–3 ATA, thời gian này giảm xuống chỉ còn 20–30 phút. Nhờ vậy, oxy cao áp không chỉ cứu sống nạn nhân ngạt khí mà còn ngăn ngừa di chứng thần kinh sau hồi phục, như rối loạn trí nhớ, giảm tập trung hay mất khả năng vận động.

Phòng tránh ngạt khí CO – đừng để bi kịch lặp lại

Sau vụ việc thương tâm tại Điện Bàn Tây, các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân:

Không sử dụng than tổ ong, bếp than, máy nổ, máy phát điện trong phòng kín, đặc biệt vào mùa mưa bão.

Luôn mở cửa thông gió, đảm bảo có luồng khí lưu thông khi sử dụng thiết bị đốt cháy nhiên liệu.

Trang bị thiết bị cảnh báo khí CO trong gia đình để phát hiện sớm.

Khi nghi ngờ người bị ngộ độc: ngay lập tức đưa nạn nhân ra nơi thoáng khí, gọi cấp cứu và chuyển đến cơ sở có buồng oxy cao áp.

Vụ việc 8 người ngạt khí trong đêm lũ lớn ở Điện Bàn Tây (Đà Nẵng) là lời cảnh tỉnh đau xót về sự nguy hiểm của khí CO – một “kẻ giết người thầm lặng” vẫn còn bị xem nhẹ trong đời sống thường ngày. Song song với nâng cao ý thức phòng tránh, liệu pháp oxy cao áp đang trở thành “phao cứu sinh” giúp nhiều nạn nhân ngạt khí tìm lại sự sống trong gang tấc.