Cha tôi chưa bao giờ dùng roi vọt

Theo bố thì con gái lại cần phải học tập nhiều, phải rèn luyện mọi thứ từ khi con nhỏ thì lớn lên mới thành người, mới được sống tốt hơn. Bố không bao giờ dùng đến roi vọt với các con mà những lời khuyên răn hàng ngày đã tạo ra cho các con của mình một sự hoàn chỉnh trong nhân cách và phẩm chất.

Hồi nhỏ, lúc còn là học sinh trường làng, ngày nào đi học cũng phải dậy từ rất sớm, không phải vì trường học xa nhà mà vì bố muốn rèn luyện sức khỏe cho tôi. Sáng sớm dậy tập thể dục, xong mới vệ sinh cá nhân rồi ăn sáng và đến trường, bố nói rằng là con gái cũng cần phải mạnh mẽ và quan trọng là có sức khỏe để học tập và tạo lập cuộc sống của bản thân. Ngày nào cũng như vậy, luôn theo một lịch trình như ở quân đội và dù có là ngày nghỉ hay ngày cuối tuần thì vẫn phải giữ đúng nề nếp như vậy.

Mẹ tôi thường nói là bố sống quá nguyên tắc và cứng nhắc khi tự tạo ra một lối sống như ở doanh trại quân đội ngay trong gia đình. Mẹ thì thương chị em tôi học hành vất vả, lại đang tuổi ăn tuổi ngủ nên ngày nghỉ muốn cho ngủ muộn nhưng bố tôi lại nghĩ khác. Cứ buổi sáng là mấy chị em tôi đứng ngay giữa sân nhà tập thể dục một lúc thật lâu, như lời bố nói là “phải có sức khỏe tốt thì mới làm việc tốt”.

Bố tôi là giáo viên dạy toán ở trường xã, lớn lên trong hoàn cảnh đất nước có chiến tranh và cả thời kỳ bao cấp nhưng vẫn luôn giữ một lối sống khoa học và nề nếp. Trong tư tưởng của bố thì là con gái lại càng phải học nhiều và học lên cao để không bị thiệt thòi, không bị tụt hậu trong xã hội.

Trong ăn uống và sinh hoạt thì bố lại càng giáo dục cho tôi cách sống chỉn chu và nề nếp hơn. Cái thời ấy, gần 30 năm trước, cuộc sống của đa phần nhân dân, trong đó ở nông thôn thì còn khó khăn và thiếu thốn về vật chất nhưng bố vẫn luôn dạy tôi cách ăn sạch, ở sạch. Mỗi ngày chỉ có ba bữa cơm, không có đồ ăn vặt trong ngày như bây giờ nhưng trước khi ăn uống là phải rửa tay sạch sẽ, phải ăn chín uống sôi. Là con gái nên bố dạy tôi cách ăn mặc sạch sẽ, đi đứng, nói năng phải lễ phép theo kiểu phải hội tụ đúng những phẩm chất của người phụ nữ truyền thống là công, dung, ngôn, hạnh hoặc ăn trông nồi, ngồi trông hướng…. Rất nhiều thứ, mà đáng lẽ mẹ phải là người dạy bảo con gái nhưng ở nhà tôi, bố lại làm việc đó rất tâm huyết và kỹ tính.

Hồi nhỏ chưa hiểu hết mọi điều thì tôi thấy bố mình thật khó tính và khắt khe, nhưng sau này, khi trưởng thành và lớn lên thì tôi mới hiểu rằng đó là vì tình thương và sự lo lắng nên bố mới rèn rũa cho tôi nhiều thế. Nhờ có sự dạy bảo như vậy mà tôi đã tạo lập được cuộc sống khá tốt cho bản thân, để từ đó mà ngày càng trưởng thành hơn và thành công hơn trong mọi việc.

 Trước kia, ở nông thôn, con gái thì thường chỉ học ít rồi ở nhà lấy chồng nhưng bố vẫn nuôi tôi ăn học tới nơi tới chốn. Bố bảo là con gái phải có cái nghề để “ấm vào thân” và sau này không phải sống phụ thuộc vào chồng. Thế là bố rèn cho tôi ý thức tự giác và chăm chỉ học tập. Có những lúc tôi lười biếng và học kém nhưng bố không quát mắng mà vẫn động viên và khích lệ để tôi cố gắng. Theo bố thì dù lớn lên có làm nghề gì và cuộc sống giàu hay nghèo, vui hay buồn thì trước hết phải có học vì tri thức sẽ giúp mỗi người, nhất là người phụ nữ không phải chịu khổ. Trong mọi hoàn cảnh cũng cần coi trọng việc học vì cái chữ là một trong những điều quan trọng nhất làm nên nhân cách con người. Học để tạo lập sự nghiệp, cũng là tạo ra những phẩm cách tốt đẹp ở mỗi một người mà xãhội tiến bộ lại càng cần phải học.

Bố tôi mất sớm, khi tôi mới bắt đầu sự nghiệp của tuổi trẻ, khi tôi cần có người ở bên để định hướng cho bản thân thì bố đã không còn ở bên tôi. Nhưng cho đến bây giờ tôi vẫn nhớ như in những lời dạy bảo từ ngày trước, để đến bây giờ tôi vẫn biết ơn là nhờ có sự dạy dỗ ấy mà tôi đã tự chủ và mạnh mẽ. Nhờ có sự nghiêm khắc của bố mà tôi biết sống chuẩn mực hơn, nề nếp hơn để từ đó tạo dựng cuộc sống của bản thân được hạnh phúc hơn. Bây giờ tôi lại truyền dạy cho con gái mình những điều mà trước đây bố đã dạy tôi, có thể có một số thứ không phù hợp nhưng tôi nghĩ về cơ bản những phẩm cách đó vẫn là cốt lõi và tạo nên giá trị của người phụ nữ Việt Nam trong mọi thời đại. Tôi là người phụ nữ của thế hệ chưa già nhưng không còn trẻ và tôi biết dung hòa giữa cái cũ và mới, giữa cái truyền thống và hiện đại để tạo dựng và nuôi dưỡng một gia đình hạnh phúc, yên vui.

* Tiêu đề bài viết do tòa soạn biên tập

Bài dự thi cuộc thi viết "Cha và con gái"  

Tác giả: Nguyễn Thị Minh

Địa chỉ: Nhà CT2, chung cư Cát Tường, Tp. Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh