Chùa Vĩnh Tràng – Ngôi chùa cổ lớn nhất tại Tiền Giang

(NSMT) - Chùa Vĩnh Tràng được xem là địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng nhất tại Nam Bộ. Ngoài ra ngôi chùa này còn được biết đến là ngôi chùa cổ lớn nhất tại Tiền Giang.

Chùa Vĩnh Tràng là một trong những ngôi chùa đẹp của Việt Nam. Chùa tọa lạc trên đường Nguyễn Trung Trực, thành phố Mỹ Tho. Ngôi chùa được xây dựng đầu thế kỷ 19 với sự kết hợp giữa kiến trúc phương Đông và Tây hài hòa trong từng đường nét chạm khắc.

Theo sử sách ghi lại, đầu thế kỷ 19, chùa được ông bà Bùi Công Đạt bắt đầu xây dựng. Năm 1849, Hòa thượng Thích Huệ Đăng ở chùa Giác Lâm (Gia Định) về trụ trì đã tổ chức xây dựng thành ngôi đại tự và đặt tên là chùa Vĩnh Trường với ngụ ý ước cho chùa được "Vĩnh cửu đối sơn hà, trường tồn tề thiên địa". Người dân vùng lân cận đến nay vẫn quen gọi là chùa Vĩnh Tràng.

Chùa gây ấn tượng với du khách gần xa đầu tiên là bởi quy mô bề thế và kiến trúc cùng lối trang trí tinh xảo của nó. Chùa có diện tích khoảng 2 hecta gồm nhiều khu vực như Phật đài A di đà, chánh điện chính, đài quân âm, vườn tháp, phòng phát hành kinh sách,…

Bên cạnh đó, chùa Vĩnh Tràng được xây dựng theo lối kiến trúc tổng hợp, giao thoa giữa nền kiến trúc Á – Âu như: kiến trúc Pháp, La Mã, Thái, Miên và Chàm. Khi đứng ở hành lang chùa bên những cây cột trụ được thiết kế tinh tế, bạn sẽ ngỡ như mình đang lạc vào một xứ sở nào đó ở châu Âu.

Phần trước bên ngoài chánh điện, bạn sẽ nhìn thấy những hoa văn theo kiểu thời Phục Hưng hay vòm cửa theo kiểu La Mã như: bông sắt của Pháp, gạch men Nhật Bản,… hoặc nét chữ Hán cổ kính hay chữ quốc ngữ viết theo lối chữ “Gothic”. 

Tuy vậy, kiến trúc chủ đạo và cốt lõi của chùa vẫn mang đậm truyền thống của người Việt. Nghĩa là chùa xây dựng theo hình dáng chữ Quốc của Hán tự, gồm 4 gian nối tiếp nhau là: Tiền đường, Chánh điện, nhà Tổ và nhà Hậu.

Đặc biệt, không giống bất kỳ tam quan một ngôi chùa nào khác, hai cổng chùa Vĩnh Tràng được xây dựng theo lối cổ lầu và được ốp bằng nhiều mảnh sành, sứ với những màu sắc óng ánh theo chủ đề “long, lân, quy, phụng”, “ngư, tiều, canh, mục”, chim hoa và các điển tích phật giáo, cho thấy tay nghề điêu luyện của những người thợ tài hoa. Chùa có kết cấu năm mái nhô cao, tượng trưng cho ngũ hành (kim, mộc, thủy, hỏa, thổ) theo quan niệm của phương Đông.

Bước vào chánh điện bạn sẽ thấy được sự trang nghiêm. Trong chùa còn bảo tồn trên 60 tượng phật bằng gỗ, đồng, đất nung và xi măng; nhưng đa số tượng bằng gỗ, tất cả được thếp vàng óng ánh và được tạo tác vào cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Trong số đó, nổi tiếng nhất phải kể đến pho tượng Phật Di Lặc cao 20m trong tư thế ngồi, bộ tượng 18 vị La Hán bằng đất nung, hay tượng Quan Thế Âm Bồ Tát đang nằm… Đây được xem là kho tàng quý báu nhất của chùa Vĩnh Tràng sau gần 3 thế kỉ tồn tại.

Ngoài ra trong 2 cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, chùa Vĩnh Tràng còn là nơi che giấu, nuôi dưỡng các chiến sĩ cách mạng. Dù địch phát hiện và nhiều lần tàn phá nhưng vẫn không thể làm hư hỏng được ngôi cổ tự. Cho đến nay, nơi đây đã một biểu tượng không thể thay thế trong lòng người dân địa phương.