Người bị cholesterol cao có nên ăn trứng và thịt?

Một số người cao tuổi không ăn thịt, trứng vì mỡ trong máu cao, có ăn trứng cũng không ăn lòng đỏ, điều này có đúng không?

Cholesterol đóng vai trò gì trong cơ thể?

Cholesterol là một chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể con người, tham gia vào nhiều hoạt động sinh lý của cơ thể và là chất quan trọng đối với sức khỏe.

Cholesterol là chất quan trọng để hình thành axit mật. Mật là một công cụ quan trọng để cơ thể tiêu hóa thức ăn. Dịch mật do gan tiết ra và được dự trữ trong túi mật, khi cơ thể con người ăn thức ăn, dịch mật sẽ được ép từ túi mật xuống tá tràng, tại đây mật được trộn với thức ăn, biến các hạt mỡ lớn thành các hạt nhỏ, giúp dễ dàng tiêu hóa, trộn với ruột non, hoạt động của enzym trong thức ăn làm cho các chất dinh dưỡng này được cơ thể hấp thụ dễ dàng. Axit mật, chất chính trong mật, cần được tổng hợp từ cholesterol.

Cholesterol là thành phần quan trọng của màng tế bào

Tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng cơ bản của mọi sinh vật, bao gồm động vật, thực vật và vi sinh vật, tức là những sinh vật này được cấu tạo từ tế bào.

Tế bào thường bao gồm nhân, tế bào chất và màng tế bào. Màng tế bào, như tên của nó, là một lớp màng bao quanh mỗi tế bào. Ngoài chức năng bảo vệ tế bào, nó còn có nhiều chức năng như hấp thụ, bài tiết và trao đổi của các chất bên trong và bên ngoài.

Cholesterol là thành phần quan trọng của màng tế bào, chiếm hơn 20% lipid màng sinh chất. Nó đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng tế bào bình thường.

Cholesterol là nguyên liệu để tổng hợp nhiều loại hormone

Cholesterol là tiền chất của nhiều loại hormone, Cortisol và aldosterone do vỏ thượng thận của con người tiết ra, testosterone và estradiol do tuyến sinh dục tiết ra đều cần có sự tham gia của cholesterol, đồng thời cũng là nguyên liệu quan trọng để tổng hợp vitamin D.

Các hormone này là sứ giả hóa học điều phối quá trình trao đổi chất của các tế bào khác nhau trong cơ thể đa bào, tham gia vào quá trình chuyển hóa các chất khác nhau trong cơ thể, bao gồm chuyển hóa đường, protein, chất béo, nước, chất điện giải và khoáng chất... và rất quan trọng để duy trì các chức năng sinh lý bình thường của cơ thể con người.

Cholesterol cao có ăn được thịt và trứng không?

Lượng cholesterol do thức ăn đưa vào chỉ chiếm 20 - 30% cơ thể con người, tác động của nó đối với cơ thể nhỏ hơn nhiều so với cholesterol do cơ thể con người tự sản xuất ra, đồng thời, tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng lâu dài có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe.

Mặt khác, việc kiểm soát lượng cholesterol đưa vào cơ thể trong thời gian dài cũng sẽ kích thích quá trình sản sinh cholesterol nội sinh trong cơ thể.

Do đó, hãy cân nhắc những ưu và nhược điểm để giảm thiểu tác động đến sức khỏe. Một số thực phẩm trước đây được cho là không phù hợp với người bị tăng cholesterol như lòng đỏ trứng, tôm, cua, thịt nạc… nay có thể ăn điều độ. Điều này là do những thực phẩm này cũng rất giàu chất béo không bão hòa lành mạnh, protein, canxi, sắt và các nguyên tố vi lượng khác.

Vì vậy, người có hàm lượng cholesterol cao có thể ăn thịt và trứng, nhưng cố gắng ăn thịt nạc, tránh ăn nhiều thịt mỡ, mỗi ngày chỉ nên ăn một quả trứng là an toàn.

Cholesterol được sản xuất như thế nào?

Người ta thường tin rằng có hai nguồn cholesterol của con người là cholesterol nội sinh được cơ thể tổng hợp trong quá trình trao đổi chất, gan và thành ruột là cơ quan tổng hợp chính. Thứ hai là cholesterol ngoại sinh, được lấy từ thức ăn.

Nhiều nghiên cứu khoa học đã khẳng định, cholesterol ngoại sinh chỉ chiếm khoảng 20 - 30%, hay nói cách khác, phần lớn cholesterol là do cơ thể tự sản sinh ra, vì vậy chỉ dựa vào giảm lượng cholesterol ăn vào thì không thể điều trị căn bản bệnh mỡ máu cao.

Quá nhiều cholesterol có hại không? Mặc dù có nhiều lợi ích, lượng cholesterol dư thừa có thể gây bất lợi cho sức khỏe.

Giá trị thông thường của cholesterol ở người bình thường là 0 - 5,2mmo/L (0-200mg/dl), vượt quá giá trị này chứng tỏ cholesterol đã tăng lên.

Vậy cholesterol cao có những nguy hiểm gì?

Hẹp mạch máu

Với sự lắng đọng liên tục của cholesterol trên thành mạch máu, lòng mạch máu dần dần bị thu hẹp, dẫn đến tình trạng thiếu máu cục bộ và thiếu oxy ở các mô và cơ quan, gây ra hàng loạt triệu chứng.

Xơ vữa động mạch

Sự hình thành xơ vữa động mạch chủ yếu liên quan đến lipoprotein tỷ trọng thấp. Ở các động mạch bình thường, lớp nội mạc mạch máu trơn tru, nhưng các bệnh như cholesterol cao, tiểu đường và huyết áp cao sẽ phá hủy lớp nội mạc mạch máu, dẫn đến lắng đọng lipid ở lớp dưới lớp nội mạc động mạch, kèm theo các tế bào cơ trơn và chất xơ tăng sinh, và dần dần phát triển thành mảng xơ vữa động mạch, hình thành nên các mảng xơ vữa.

Thuyên tắc tim và mạch máu não

Khi chứng xơ vữa động mạch trở nên tồi tệ hơn, cholesterol lắng đọng trở nên bị lỗi và cục máu đông hình thành là lỗi. Một khi những huyết khối này rơi ra có thể gây nhồi máu động mạch cảnh và mạch vành, đột quỵ và nhồi máu cơ tim còn có thể gây tắc mạch phổi và mạch máu chi dưới, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Gây ung thư tuyến tiền liệt

Ung thư tuyến tiền liệt phát sinh có liên quan chặt chẽ với nội tiết tố nam, cholesterol là nguyên liệu sản xuất nội tiết tố nam. Cholesterol quá cao có thể dẫn đến tăng tiết hormone, từ đó dẫn đến ung thư tuyến tiền liệt phát sinh, cholesterol cũng sẽ đẩy nhanh tốc độ phát triển của khối u.

Gây bệnh thận mãn tính

Tại Đại hội Tim mạch Thế giới năm 2014, một nghiên cứu ở Hoa Kỳ đã phát hiện ra rằng những bệnh nhân có mức cholesterol toàn phần và cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp có nguy cơ mắc bệnh thận mãn tính cao hơn.

Tăng nguy cơ loãng xương

Các nhà nghiên cứu người Ý sau khi nghiên cứu phụ nữ mãn kinh đã phát hiện ra rằng nếu mức độ lipoprotein tỷ trọng thấp tăng lên thì khả năng loãng xương cũng tăng lên.

Gây bệnh nha chu

Cholesterol tăng lên sẽ làm khe hở giữa răng và nướu mở rộng, các tế bào ngăn cản vi khuẩn xâm nhập vào khe hở sẽ mất chức năng, khiến vi khuẩn xâm nhập vào khe hở và hình thành bệnh nha chu.

Làm thế nào để kiểm soát cholesterol?

Tránh hoặc ăn ít nội tạng động vật như thận lợn, gan lợn và gan gà, đồng thời ăn nhiều rau và trái cây.  

Cá chứa nhiều axit béo không no có tác dụng hạ cholesterol trong máu, trong khi thịt mỡ chứa nhiều axit béo no có thể làm tăng cholesterol.