Suýt tử vong do phình bóc tách động mạch chủ ngực

(NSMT) - Ngày 3/11, đại diện Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long cho biết vừa cứu sống người bệnh 65 tuổi bị phình bóc tách động mạch chủ ngực type A biến chứng tràn dịch màn tim, chèn ép tim cấp, có nguy cơ tử vong rất cao.

Cùng ngày nhập viện, bà T. K. H (65 tuổi, địa chỉ tại huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long) đang xem tivi thì đột ngột đau ngực, tím tái, nôn ói nhiều, vả mồ hôi rồi ngã ngang và được đưa đến Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long cấp cứu. Gia đình cho biết người bệnh có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường type 2.

Sau thăm khám và thực hiện cận lâm sàng khẩn, kết quả chụp MSCT (CT mạch vành) ngực xác định người bệnh bị phình bóc tách động mạch chủ ngực đoạn lên. Sau hội chẩn chuyên khoa cấp cứu - tim mạch, các bác sĩ chẩn đoán tình trạng phình bóc tách động mạch chủ ngực type A biến chứng tràn dịch màn tim, chèn ép tim cấp với nguy cơ tử vong rất cao, nên cần điều trị thay đoạn lên và đoạn quay động mạch chủ bằng phương pháp hạ thân nhiệt sâu, ngưng tuần hoàn cho người bệnh.

Sau khi khởi động hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể để cung cấp máu cho các tạng từ động - tĩnh mạch đùi, làm tim ngưng đập bằng dung dịch đặc biệt và cô lập hoàn toàn vị trí phình bóc tách động mạch chủ ngực, có một khối máu tụ lớn bít vào lỗ vỡ động mạch chủ ở phía thân động mạch phổi, đè xẹp động mạch phổi. Toàn bộ túi phình bóc tách động mạch chủ được cắt bỏ, thân nhiệt của người bệnh được hạ dần xuống còn 25 - 28 độ C, ngưng máy hỗ trợ tuần hoàn. Toàn bộ tim và dòng máu của người bệnh được ngừng hoạt động hoàn toàn, đoạn động mạch bóc tách và các nhánh nuôi não vùng cổ bằng mạch máu nhân tạo tương đương.

Ca mổ cấp cứu kéo dài hơn 5 giờ và thành công, tim người bệnh được sưởi ấm dần và tự đập lại. Sau 7 ngày điều trị tích cực, sức khỏe của người bệnh chuyển biến tốt, chỉ số sinh hiệu ổn định, não không bị tổn thương, chức năng gan, thận bình thường các chỉ số khác không rối loạn. Người bệnh được chuyển về nội trú theo dõi, hiện sức khoẻ đã ổn định và được xuất viện theo dõi ngoại trú.

BS.CKII. Trần Phước Hoà, Trưởng khoa Ngoại tim mạch - Lồng ngực – Hồi sức tim, Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long cho biết: Bệnh phình bóc tách động mạch chủ là tình trạng vỡ lớp nội mạc và lớp trung mạc của động mạch chủ, máu len giữa các lớp động mạch và bóc tách chúng tạo nên lòng giả động mạch. Đây là tình trạng nguy hiểm có khả năng gây tử vong ngay nếu không được phát hiện và điều trị nhanh chóng.

Các nghiên cứu cho thấy, có khoảng 20 - 30% người bệnh phình bóc tách động mạch chủ tử vong trong ngày đầu tiên, nếu kéo dài trong 48 giờ đầu tỷ lệ này là 50% và khi không được điều trị kịp thời tỷ lệ sống sót sau một tháng chỉ khoảng 10%. Hiện Khoa Tim mạch, Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long đã triển khai thường quy phẫu thuật cấp cứu 24/24 cho người bệnh phình bóc tách động mạch chủ type A, kịp thời xử lý các trường hợp nguy kịch trong thời gian vàng, người bệnh không phải chờ đợi hay chuyển tuyến đi xa.

Phình động mạch chủ thường xảy ra ở những người lớn tuổi có các bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, thói quen hút thuốc lá, xơ vữa động mạch, tăng cholesterol,... Bệnh lý nguy hiểm này đa số có diễn biến thầm lặng, giai đoạn đầu không có biểu hiện rõ ràng cho đến khi xuất hiện các biến chứng như bóc tách hoặc dọa vỡ. Triệu chứng thường gặp nhất là đau ngực dữ dội, đau nhiều liên tục ở vùng bụng hoặc phía sau lưng, vã mồ hôi, khối u ở bụng,... Hầu hết các trường hợp phình bóc tách động mạch chủ chỉ được phát hiện tình cờ trên chẩn đoán hình ảnh hoặc có triệu chứng nguy hiểm.

Vì thế, bác sĩ khuyến cáo người dân hãy chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc khi cơ thể có những dấu hiệu bất thường, để phát hiện bệnh sớm, can thiệp kịp thời tránh những biến chứng không mong muốn. Bên cạnh đó cần loại bỏ các thói quen sinh hoạt có hại, kiểm soát tốt tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu cao.