Tết Chol Chnam Thmay - Lễ hội lớn, đặc sắc của đồng bào Khmer
(NSMT) - Tết cổ truyền Chol Chnam Thmay năm 2023 của đồng bào Khmer diễn ra từ ngày 14 - 16/4/2023 (nhằm ngày 24, 25 và 26 tháng 2 âm lịch) với nhiều hoạt động văn hoá, thể thao, văn nghệ đặc sắc, làm cho không khí Chol Chnam Thmay thêm phần vui tươi, phấn khởi.
Tết Chol Chnam Thmay vừa là ngày mở đầu năm mới, mở đầu thời vụ, cũng là ngày hạnh phúc, tươi vui nhất trong năm của đồng bào Khmer tại TP. Cần Thơ. Cũng như các dân tộc anh em, đón năm mới, đồng bào Khmer ở TP. Cần Thơ trang hoàng nhà cửa và thực hiện những nghi thức truyền thống, hy vọng một năm mới với nhiều may mắn, sung túc hơn. Tết Chol Chnam Thmay diễn ra trong 3 ngày, nếu năm nhuận sẽ có 4 ngày.
Ngày thứ nhất, gọi là Săng Cran hay Maha Săng Cran có nghĩa là “ngày bước sang, tức là năm cũ bước sang năm mới; ngày đón mừng Chư Thiên (Kế Mi Ra Dê Vi) Thần vệ nữ, theo tục lệ dân gian thường gọi là ngày “đón Chư Thiên năm mới”. Tất cả những việc làm để cúng dường trong 3 ngày Tết như: Đặt bàn vọng Thiên gồm nhang đèn, hoa quả, nước, bánh tét, bánh ít các loại (trước sân chùa hoặc sân nhà những nơi thích hợp).
Ngày thứ hai, gọi là ngày Varavanapata là ngày giao thời, ngày quá độ hay ngày bàn giao công việc giữa Chư Thiên đã mãn nhiệm và vị Thần vệ nữ. Ngày này, bà con làm lễ dâng cơm và đắp núi cát. Mỗi gia đình làm cơm dâng cho các vị sư; sãi ở chùa vào buổi sớm và trưa. Trước khi ăn, các nhà sư tụng kinh làm lễ tạ ơn những người làm ra vật thực, những người mang vật thực đến cho nhà chùa. Buổi chiều, tổ chức lễ đắp núi cát để tìm phúc duyên. Mọi người đắp cát thành nhiều ngọn núi nhỏ theo tám hướng và một núi ở trung tâm, tượng trưng cho vũ trụ. Tục này có dẫn chứng theo tích lâu đời biểu lộ ước vọng cầu mưa, cầu phúc của con người. Để chuẩn bị cho việc xây núi cát cần phải chuẩn bị sẵn và đầy đủ những vật liệu như tre, cát (chọn lấy loại cát tốt và ẩm), giấy màu để cắt làm lá phướng, hóa sen, hoa huệ... Sau khi đã chọn được nơi trống thoáng, rộng rải, mọi người họp lực nhau cùng làm theo sự điều khiển của ông Achar hoặc một người thạo và phải hoàn tất trước ngày hoặc trước giờ giao thừa
Khi đã chọn xong chỗ thích hợp trong sân chùa, chư Phật tử (có thể dùng thau nhỏ) hốt cát đem đổ thành đống cao (không có qui định kích cở lớn nhỏ hay cao thấp, muốn làm cở nào tùy thích), có một hoặc hai người thao việc dùng que hoặc dùng thay nén, vuốt đống cát cho thành hình “quả núi”. Ở trên đỉnh, sườn và xung quanh chân núi có cấm hoa, phướng và nhang đèn. Xung quanh bên ngoài núi cát có làm hàng rào bằng tre hình vuông bốn góc bằng nhau và trang trí bằng tàu dừa hoặc lá cây (ở thành thị dùng tàu dừa, ở nông thôn thường dùng lá cây “cần thẳng”) và có chừa 4 ngõ Đông Tây, Nam Bắc để cho Phật tử ra vào thấp nhang đèn cúng dường trong 3 ngày Chol Chnam Thmay.
Sau khi đã hoàn tất núi cát trước giờ giao thừa chư Phật tử tề tựu tại phía trước cửa Đông của núi cát, ông Achar lấy 1,50" hoặc 2m vải trắng choàng chéo quả núi cát và ghim hai đầu lại cho dính nhau, tiếp theo đọc bài Kinh gọi là “Bà lây poát sây ma” có nghĩa là “khoanh vùng lãnh giới núi cát” để ngăn ngừa lũ phi nhơn, ngạ quỷ, yêu ma xâm nhập vào quậy phá.
Ngày thứ ba, gọi là ngày Vara Lơng Sắc là ngày Thiên Can tức thời điểm chính thức của năm cũ đã hết và chuyển sang năm mới. Về Thiên Can thì người Khmer và Việt Nam có Thập Thiên Can và Thập Nhị địa Chi như nhau. Ngày này sẽ làm lễ tắm tượng Phật, tắm sư. Vào buổi sáng dâng cơm sáng cho các sư, họ tiếp tục nghe thuyết pháp. Chiều, đốt đèn nhang, dâng lễ vật, đưa nước có ướp hương thơm đến tắm tượng Phật. Biết ơn thương nhớ Đức Phật đồng thời gột rửa mọi điều không may của năm cũ, bước sang năm mới, mọi sự như ý.
Sau đó tắm cho các vị sư sãi cao niên. Sau lễ tại chùa, mọi người rước các nhà sư tới nghĩa trang, để thực hiện lễ cầu siêu cho linh hồn những người quá cố. Sau đó ai về nhà nấy, làm lễ tắm tượng Phật tại nhà mình, dâng cỗ chúc phúc ông bà cha mẹ, xin tha thứ những thiếu sót, lỗi lầm năm cũ. Trong các ngày này mọi người đi thăm hỏi lẫn nhau, chúc nhau tài lộc, sức khoẻ, phát đạt và cùng nhau tham gia các trò vui. Thời gian có khi kéo dài hơn tuần mới trở lại cuộc sống thường nhật.
Festival Gạch Gốm Đỏ - Kinh tế Xanh Vĩnh Long bước đi tiên phong, thể hiện sự đổi mới sáng tạo của địa phương
(NSMT) - Tối 16/11, Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long đã tổ chức lễ khai mạc Festival Gạch Gốm đỏ - Kinh tế Xanh tỉnh Vĩnh Long lần I năm 2024 tại Làng nghề sản xuất gạch, gốm kênh Thầy Cai (xã Nhơn Phú-huyện Mang Thít). Ông Hồ Đức Phớc - Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ tới dự và phát biểu chỉ đạo.
Vĩnh Long: Khai mạc triển lãm ảnh nghệ thuật Môi trường xanh – Cuộc sống xanh – Du lịch xanh
(NSMT) – Sáng 16/11, tại khu dân cư T&T Phước Thọ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Vĩnh Long phối hợp cùng Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm ảnh nghệ thuật chủ đề “Môi trường xanh – Cuộc sống xanh – Du lịch xanh”.
Những cánh diều hòa cùng không khí kỷ niệm 70 năm tập kết ra Bắc tại Cà Mau
(NSMT) - Sáng 16/11, trong khuôn khổ các hoạt động chào mừng Lễ kỷ niệm 70 năm sự kiện tập kết ra Bắc, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cà Mau phối hợp với UBND Huyện Trần Văn Thời tổ chức Ngày hội thả diều nghệ thuật năm 2024 tại thị trấn Sông Đốc.
Cần Thơ: Trường THPT Châu Văn Liêm tổ chức Hội diễn văn nghệ truyền thống chào mừng Ngày 20/11
(NSMT) - Tối 14/11, Ban Chấp hành Đoàn Trường THPT Châu Văn Liêm, quận Ninh Kiều, TP. Cần Thơ đã tổ chức đêm Gala Hội diễn văn nghệ truyền thống chào mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.
Tài không vào cửa gấp, phú không vào cửa lệch
Phát tài cũng có rất nhiều điểm khác biệt, trong đó có cả tiền của bất chính, loại tài sản này không ổn định, hơn nữa còn dễ dẫn đến rắc rối.
Lung linh đêm hội sông Trăng
(NSMT) - Trong khuôn khổ Lễ hội Óoc Om Bóc – Đua ghe Ngo Sóc Trăng khu vực ĐBSCL lần thứ 6 và Tuần lễ VHTT-DL Sóc Trăng lần thứ nhất năm 2024, tối ngày 12/11, trên đoạn sông Maspero (tên khác là Nguyệt Giang, Sông Trăng), Sở Văn hoá – Thể thao – Du lịch tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội thi Lôiprotip (thả Đèn nước), trình diễn Đèn nước và ghe Cà Hâu. Đêm hội có sự góp mặt của 20 đèn nước và 5 ghe Cà Hâu đến từ các chùa trong tỉnh.
Còn đâu mái ấm gia đình!
Chỉ vì níu kéo tình cảm không thành, trong cơn ghen tuông mù quáng, Phan Việt Cường (41 tuổi, ngụ quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ) dùng hung khí nguy hiểm ra tay tàn nhẫn với vợ. Nhưng nhát dao oan nghiệt lại đâm trúng vào đứa con bé bỏng đang nằm ngủ bên cạnh, khiến cháu phải rời bỏ cõi đời khi chưa tròn 2 tuổi. Trả giá cho hành động nông nổi, tàn ác, Cường phải lãnh mức án 17 năm tù về tội giết người.