Văn hóa

Săn ba khía ở rừng ngập mặn miền Tây

Thứ hai, 24/06/2024, 15:34 PM

(NSMT) - Dưới tán rừng ngập mặn Cà Mau tồn tại nhiều loại sản vật có giá trị kinh tế cao như vộp, ốc len, chem chép, ba khía…, tận dụng lợi thế này nhiều nông dân sống ven rừng đã nghĩ ra cách dùng rập đặt ba khía bán kiếm tiền trang trải cuộc sống.

Cuối tháng 6, thời tiết ở Cà Mau mưa nhiều, đó cũng là lúc những sản vật rừng như ba khía, ốc len… rời khỏi hang để dạo chơi "tắm mát" và tìm kiếm "bạn tình" để sinh sản, tái tạo lại nguồn lợi dưới tán rừng.
Vùng rừng ngập mặn Cà Mau vốn rất nổi tiếng với nhiều sản vật trứ danh được khách thập phương ưa chuộng mỗi khi đến địa phương này tham quan, du lịch. Và trải nghiệm hoạt động cùng bà con nông dân vào rừng lội bùn vạch tìm hang ba khía để đặt rập cũng là điều thú vị.

8

Nghề bắt ba khía của người dân vùng rừng ngập mặn Cà Mau đã có từ rất lâu nhưng rất vất vả vì phải lặn lội khắp nơi ở bìa rừng. Vì vậy, theo thời gian để đỡ nhọc công tốn sức, những người thợ rừng đã mạnh dạn "cách tân" bằng cách dùng rập chuột đặt ở cửa hang để bắt ba khía. Tuy là cách làm mới, sáng tạo nhưng hiệu quả cũng rất cao, được nhiều nông dân chọn để hành nghề. Và nghề bắt ba khía được xem là nghề "hái ra tiền" đối với những người nông dân ven rừng vốn không có nghề nghiệp ổn định.

Cơn mưa lất phất những ngày cuối tháng 6, chúng tôi có dịp theo chân "thợ rừng" Trần Văn Linh, ngụ huyện Ngọc Hiển vào rừng đặt rập bắt ba khía. Gọi là thợ rừng vì những người này thường xuyên vào rừng săn bắt nhiều loại sản vật có trong rừng tự nhiên để bán cho các vựa thu mua ở địa phương. Họ đi rừng rất chuyên nghiệp nên biết phán đoán mọi phương hướng, chẳng bao giờ sợ lạc. Chuyện ăn bờ ngủ bụi trong rừng vào buổi ban trưa, với họ còn thường xuyên hơn ở nhà. Có người gắn bó với cuộc sống hằng ngày ở trong rừng từ hàng chục năm qua. Với họ, rừng là máu thịt, là nguồn sống đã cưu mang, nuôi mình.

"Trời mưa mát mẻ nên ba khía ra khỏi hang tìm kiếm bạn tình giao phối để sinh sản. Mùa này rất dễ bắt được ba khía trứng. Ba khía thường có quanh năm, để bắt được ba khía chất lượng, thịt chắc và nhiều gạch, ta nên đi bắt vào lúc tối trời. Còn khi sáng trăng thường thịt ba khía chưa đạt tới độ ngon nhất định nên ít ai đi bắt", ông Linh nói. Đồng thời, ông cho biết, với những người dân lao động phổ thông thì việc tìm kiếm một công việc có thu nhập cao ở quê là rất khó. Bởi thế, nghề "thợ rừng" vốn được xem là lựa chọn tối ưu của nhiều người dân địa phương.

BAT BA KHIA BANG RAP CHUOT.mxf.00_00_18_01.Still003 - Copy

"Nghề này rất thú vị và chủ động được thời gian. Hôm nào khoẻ, cứ đi rừng là có tiền. Siêng năng thì có thu nhập cao. Hôm nào vô mánh thì kiếm tiền triệu, còn trung bình thì cũng vài ba trăm nghìn. Nói chung, nghề săn ba khía trong rừng tuy cực nhưng sống được. Mình khỏi lệ thuộc vào ai, khi nào mệt thì mình nghỉ ít hôm lúc đó là không có tiền", ông Linh cười bảo.

Công cụ hành nghề được "thợ rừng" Trần Văn Linh mang theo để đặt bẫy ba khía khá đơn giản và chẳng cần mồi. Chỉ cần rập chuột và nhu yếu phẩm như cơm, thức ăn và nước uống là có thể vào rừng cả ngày. Và mồi để dẫn dụ ba khía sập bẫy đó chỉ cần mắc lá cây đước hoặc mắm vào rập rồi tìm cửa hang mà đặt là có thể bắt được ba khía.

"Hang ba khía có khắp nơi dưới tán rừng, mình chỉ tìm cửa hang đặt rập. Khi ba khía rời hang, chúng nhìn thấy lá cây treo trong rập mà bò vào là dính bẫy liền. Thông thường, sau khi đặt bẫy xong, mình chỉ cần nghỉ ngơi tầm khoảng 30 phút là có thể đi thăm bẫy. Tôi có khoảng một trăm rập, hôm nào vô mánh thì bắt được từ 5 - 7 kg, thất thì cũng 3 - 4 kg. Nghề này tuy thu nhập không cao nhưng cũng đủ trang trải cuộc sống gia đình", ông Linh nói.

Hiện nay, ba khía được các vựa thu mua với giá khá cao khoảng từ 70.000 đồng/kg. Với mức giá này, trung bình mỗi ngày, những người thợ rừng như ông Linh bỏ túi từ hơn 200.000 đồng/người. Đây là khoản thu nhập đáng mơ ước đối với nhiều người dân ở vùng quê hiện nay. Ba khía được chế biến thành nhiều món ăn như luộc, rang me và đặc biệt nhất phải kể đến là món ba khía muối - món ăn đặc sản trứ danh của vùng đất Rạch Gốc ở huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau.

Len lỏi trong rừng sâu hơn nữa ngày, lúc này cả tôi và "thợ rừng" Trần Văn Linh cũng đã thấm mệt. Sau khi chiếc rập cuối cùng được tìm thấy, một con ba khía với 2 chiếc càng đỏ tươi đã nằm gọn bên trong chiếc rập. Đó cũng là lúc chúng tôi kết thúc hành trình một ngày rong ruổi trong rừng để đặt bẫy ba khía. "Nay tầm hơn 4kg, như vậy là thành công rồi. Ta về thôi", nói rồi ông Linh nổ máy điều khiển vỏ lãi phóng vèo ra khỏi cánh rừng đước bạt ngàn, mặc cho cơn mưa chiều tuông xuống.

BAT BA KHIA BANG RAP CHUOT.mxf.00_01_09_06.Still001 - Copy

Ba khía sinh sống nhiều ở vùng bãi bồi, vuông tôm ven rừng ngập mặn ở Cà Mau. Trong đó, tập trung nhiều ở các huyện như Năm Căn, Ngọc Hiển, Đầm Dơi… Đây là sản vật rừng được thiên nhiên ban tặng và ngày nay, sản vật này là "món ăn nhà giàu", là đặc sản ở vùng đất Mũi Cà Mau, được dùng làm quà biếu tặng trong các dịp lễ tết hoặc tặng khách phương xa. Hiện ba khía muối là sản phẩm OCOP của tỉnh Cà Mau được nhiều du khách sành ăn trong và ngoài nước biết đến.

Một lãnh đạo xã Tân Ân, huyện Ngọc Hiển cho hay: "Địa phương có rất nhiều người sống bằng nghề bắt ba khía. Có thể con ba khía ngày xưa không có giá trị nhưng giờ đây đã trở thành đặc sản, là món ăn của những người giàu nên rất được ưa chuộng. Nhiều người từ nơi khác đến địa phương thuê mướn vuông chủ yếu để bắt ba khía. Có thể nói, ba khía là sản vật được thiên nhiên ban tặng cho vùng bãi bồi rừng ngập mặn. Vừa qua, địa phương đã kêu gọi bà con nhân dân có kế hoạch bảo tồn, tái sinh để phát huy giá trị kinh tế của con ba khía như không bắt những con nhỏ chưa đủa kích cỡ hoặc ba khía trứng sắp sinh sản. Có như vậy thì nguồn lợi ba khía mới tồn tại được".

P.V  
Ở nhà thuê có cần cúng ông Công ông Táo không?

Ở nhà thuê có cần cúng ông Công ông Táo không?

Cúng ông Công ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp là truyền thống lâu đời của người Việt. Nhiều người thuê nhà đang phân vân liệu có phải thực hiện nghi lễ này hay không?

Dọn nhà cuối năm bỏ 7 loại cây để đón vận may

Dọn nhà cuối năm bỏ 7 loại cây để đón vận may

Việc dọn dẹp cuối năm cần phải vứt bỏ một số cây cảnh không tốt cho phong thủy gia đình, xua đuổi xui xẻo ra khỏi nhà.

Cổ nhân dạy tháng 12 âm lịch không làm 5 điều

Cổ nhân dạy tháng 12 âm lịch không làm 5 điều

Những điều cấm kỵ trong tháng 12 âm tuy có phần mê tín nhưng cũng thể hiện sự mong đợi, cầu phúc trong năm mới cũng như sự tôn trọng, kế thừa văn hóa truyền thống của người dân.

Phối cảnh Đường hoa nghệ thuật Cần Thơ Tết Ất Tỵ năm 2025

Phối cảnh Đường hoa nghệ thuật Cần Thơ Tết Ất Tỵ năm 2025

(NSMT) - Đường hoa nghệ thuật Cần Thơ Tết Ất Tỵ năm 2025 với chủ đề “Hội tụ và phát triển”. Dự kiến khai mạc đưa vào phục vụ ngày 27/01/2025 và hoạt động đến hết ngày 03/02/2025 (từ ngày 28 tháng Chạp đến hết ngày mùng 6 Tết) tại tuyến đường Võ Văn Tần – Nguyễn Thái Học, quy mô khoảng 310m, kinh phí thực hiện khoảng 5,5 tỉ đồng được xã hội hóa, không dùng ngân sách.

Vì sao tháng Chạp không nên chuyển nhà?

Vì sao tháng Chạp không nên chuyển nhà?

Tháng Chạp là tháng cuối cùng trong năm Âm lịch, lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống mà còn được chứa đựng nhiều điều kiêng kỵ mang đậm dấu ấn tâm linh.

Xuân yêu thương 2025: Sự trở lại của hành trình trao gửi niềm vui dịp Tết cho trẻ em mồ côi

Xuân yêu thương 2025: Sự trở lại của hành trình trao gửi niềm vui dịp Tết cho trẻ em mồ côi

(NSMT) - Mùa xuân luôn là thời điểm sum vầy, chia sẻ những khoảnh khắc hạnh phúc bên gia đình, người thân. Tuy nhiên, không phải đứa trẻ nào cũng có được niềm vui ấy. Nhiều trẻ em mồ côi, cơ nhỡ và khuyết tật sống trong hoàn cảnh khó khăn, không có một mùa Tết đầy đủ như bao trẻ em khác. Để xoa dịu nỗi đau này, chương trình “Xuân yêu thương” tổ chức hàng năm tại TP Cần Thơ đã và đang trở thành một hành trình trao gửi yêu thương ý nghĩa, nối dài truyền thống tốt đẹp của dân tộc "Lá lành đùm lá rách".

Tản mạn với làng nghề gạch - gốm trăm năm

Tản mạn với làng nghề gạch - gốm trăm năm

Năm 2024, tỉnh Vĩnh Long có một sự kiện quan trọng, tiêu biểu: Festival Gạch Gốm Đỏ - Kinh Tế Xanh lần thứ nhất nhằm tôn vinh nghề gạch - gốm trăm năm tồn tại ở xứ này; qua đó quảng bá thương hiệu, đồng thời bảo tồn, phát huy di sản, kêu gọi đầu tư, phát triển du lịch, thu hút khách trong và ngoài nước đến với làng nghề độc đáo, hiếm có ở miền Tây Nam Bộ.