Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh đái tháo đường

(NSMT) - Căn bệnh đái tháo đường hay tiểu đường đang gia tăng nhanh tại các nước phát triển trong đó có Việt Nam. Bệnh tiểu đường rất nguy hiểm vì nó là một trong ba căn bệnh gây tử vong cao nhất thế giới. Mọi người cần biết chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát đường huyết.

Tại Việt Nam, tỷ lệ bệnh nhân tiểu đường đang gia tăng nhanh chóng, số người mắc bệnh tăng gấp đôi trong 10 năm qua.

Năm 2017, thực trạng bệnh tiểu đường hiện nay ở Việt Nam với số bệnh nhân tiểu đường là 3,54 triệu người (chiếm tỷ lệ 5,5% dân số). Nhóm bệnh nhân tiền tiểu đường (bị rối loạn dung nạp glucose) là 4,79 triệu người (chiếm 7,4% dân số). Như vậy, cứ trong 7.5 người thì có một người mắc bệnh tiểu đường hoặc tiền tiểu đường. Con số bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường ở Việt Nam dự đoán sẽ tăng lên chiếm 7.7% dân số vào năm 2045.

Người bị tiểu đường cần biết mình nên bổ sung thực phẩm như thế nào cho phù hợp, nên ăn gì và không nên ăn gì. Theo đó, những nhóm thực phẩm người bệnh tiểu đường nên ăn bao gồm:

Nhóm thực phẩm chứa nhiều chất xơ

Hoa quả và rau cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất. Một số loại trái cây có thể khiến lượng đường trong máu tăng lên, nhưng mức tăng ít nghiêm trọng hơn so với sau khi ăn một bữa ăn nhẹ có đường, bánh hoặc kem.

Vì lý do này, toàn bộ trái cây, trong chừng mực, là một món tráng miệng tốt. Chúng cung cấp carbohydrate chất lượng cao và chứa chất xơ có thể giúp làm chậm quá trình hấp thụ glucose của cơ thể.

Người mắc bệnh đái tháo đường (tiểu đường) - tiền đái tháo đường nên cẩn thận khi tiêu thụ các loại hoa quả và rau sau: Nước ép trái cây, trái cây khô sấy khô có thêm đường, trái cây đóng hộp với xi-rô đường, mứt, thạch và các chất bảo quản khác có thêm đường, táo ngọt, rau đóng hộp có thêm muối, dưa chua có chứa đường hoặc muối.

Nhóm chứa nhiều vitamin, chất đạm

Nhóm sữa, thịt cá, trứng,... giúp cung cấp chất đạm, sắt, vitamin đảm bảo dinh dưỡng cung cấp vào cơ thể đầy đủ. Người bệnh tiểu đường vẫn cần cung cấp nhóm thức ăn này để không bị thiếu chất.

Với những người bị thừa cân hay béo phì chỉ nên ăn thịt nạc như thịt ức gà, không nên ăn thịt có nhiều mỡ, không ăn da gà, vịt vì chứa nhiều mỡ.

Nên bổ sung ăn các loại đạm từ thực vật tốt cho cơ thể như đậu phụ hay sữa đậu nành - pha không đường để uống.

Nhóm chứa chất béo (Lipid)

Trong khẩu phần ăn của người đái tháo đường cũng rất cần chất béo để cung cấp năng lượng (bù lại phần năng lượng do glucid cung cấp bị giảm đi). Nên ăn các axit béo bão hòa có trong các loại dầu hạt (dầu đậu nành, dầu mè, dầu hướng dương…).

Tỉ lệ năng lượng do chất béo nên là 20 – 35% tổng số năng lượng khẩu phần (người bình thường là 18-20%) và không nên vượt quá 35%.

Hạn chế các loại chất béo bão hòa (mỡ động vật) và các loại chất béo đã qua chế biến (margarin, các loại dầu ăn có nguồn gốc hóa học hay đã qua chiên xào rồi dùng lại) vì dễ gây xơ vữa động mạch.

Ngoài ra, trong bệnh tiểu đường, đường huyết có chiều hướng tăng vọt sau khi ăn nhưng lại không chuyển hoá được để cung cấp năng lượng cho cơ thể vì thế chế độ ăn phải hạn chế gluxit (chất bột đường). Nên sử dụng các loại gluxit phức hợp dưới dạng các hạt và khoai củ. Hết sức hạn chế các loại đường đơn và các loại thức ăn có hàm lượng đường cao (bánh, kẹo, nước ngọt...). Tỷ lệ năng lượng do gluxit cung cấp nên đạt 50-60% tổng số năng lượng khẩu phần.