Khó xử lý “hung thần xe ba bánh”

Tình trạng xe 3 bánh gắn máy chạy ẩu, phóng nhanh, chở hàng hóa cồng kềnh gây mất ATGT làm người dân rất bức xúc. Tuy nhiên, việc xử lý tình trạng này gặp nhiều khó khăn vì các tài xế thường điện thoại thông báo cho nhau khi phát hiện CSGT kiểm tra, chốt chặn, để cùng nhau tránh né.

Xe “hung thần”, công và tội

Nhiều người dân tại các tỉnh, thành ĐBSCL vẫn thường chọn xe thuê xe ba bánh khi cần vận chuyển hàng hóa trong những con đường nông thôn hay hẻm nhỏ. Chị Phạm Thị Anh (ngụ tại phường 7, TP Mỹ Tho, tỉnh Tiển Giang) kể, vào tháng 5 vừa rồi, chị dọn nhà từ phường 6 qua phường 7. Chưa đầy 2 km, thuê dịch vụ taxi tải thì bị “hét” hơn 3 triệu đồng. Chưa biết tính sao, chị được người quen mách nước, gọi mấy ông xe ba bánh, giá rẻ với tài xế rất nhiệt tình khiêng dọn bưng bê. Nghe vậy chị Anh gọi mấy ông chạy xe 3 bánh gắn máy trong xóm đến giúp. Chỉ 1 buổi sáng nhà chị Anh dọn xong với 3 chuyến xe, chỉ mất 1,1 triệu đồng.

Ông Chín, dân chạy xe 3 bánh ở Mỹ Tho cho biết: Dịch vụ dọn nhà bằng xe 3 bánh gắn máy được nhiều người chọn lựa vì giá rẻ, tài xế và phụ xe kiêm luôn chuyện khiêng dọn đồ đạc cho gia chủ. Đặc biệt, xe 3 bánh gắn máy có thể ra vào, xoay trở trong những con hẻm nhỏ hẹp ở các khu phố mà xe taxi tải không thể nào vào được.

Một chiếc xe 3 bánh gắn máy chở cây cảnh khủng chạy trên tỉnh lộ 864 Tiền Giang.

Ở các vùng nông thôn, đặc biệt là vùng chuyên canh cây ăn trái như các huyện Châu Thành, Cai Lậy, Cái Bè của tỉnh Tiền Giang, xe 3 bánh gắn máy lâu nay là trợ thủ đắc lực của nhà vườn.

Ông Nguyễn Văn Chiến, chủ vườn cây ăn trái ở xã Tân Thanh (huyện Cái Bè) cho biết: Vào mùa thu hoạch trái cây xe 3 bánh gắn máy là phương tiện chính để chở nông sản ra chợ hoặc đến các vựa thu mua. “Chiếc xe 3 bánh dung tích xi lanh từ 175 phân khối đến 250 phân khối nhưng mạnh lắm, có thể chở từ 1.500 kg đến 3.000 kg trái cây/chuyến. Nhiều xe còn cơi nới thùng nên có thể chở khối lượng hóa nhiều hơn”.

Ngoài việc chở trái cây, nông sản các loại, nhiều năm qua xe gắn máy 3 bánh còn được các cơ sở kinh doanh vật liệu xây dựng sử dụng để vận chuyển gạch, đá, cát, xi măng, sắt thép… vào những con đường hẹp dưới 2 m, rất hữu hiệu. Đặc biệt, trong mùa khô hạn, xâm nhập mặn khốc liệt 2019-2020, những đoàn xe gắn máy 3 bánh đã “ghi điểm tích cực” khi trở thành phương tiện chủ yếu vận chuyển nước ngọt vào vùng hạn mặn Phú Phong, Kim Sơn (huyện Châu Thành), Tam Bình, Long Trung, Hội Xuân, Hiệp Đức (huyện Cai Lậy) để cứu những vườn cây ăn trái đặc sản.

Hiện trường vụ tai nạn giữa xe tải và xe 3 bánh trên quốc lộ 1 A ngày 24/5 làm 1 người chết.

Nhưng trên thực tế, nhiều người vẫn cho rằng xe ba bánh gắn máy là hung thần trên các tuyến đường giao thông. Ông Phạm Thanh Cường, người dân xã Đông Hòa Hiệp (huyện Cái Bè, Tiền Giang) chia sẻ: Xe ba bánh gắn máy ngoài việc chở hàng hóa cồng kềnh còn thường xuyên chạy ẩu, phóng với tốc độ kinh hoàng, lấn làn mọi lúc mọi nơi, bất chấp tính mạng của người đi đường. “Đã có nhiều vụ va quẹt do xe 3 bánh gắn máy gây ra, nhưng sau đó đều được giải quyết êm, không trình báo công an. Bởi vậy khi ra đường tham gia giao thông, nghe tiếng xe ba bánh gắn máy chạy phía sau thì tui cho xe nép vào lề, tránh voi chẳng xấu mặt nào”, ông Cường nói.

Theo ông Nguyễn Văn Vũ, Chánh Văn phòng Ban An toàn giao thông tỉnh Tiền Giang, xe 3 bánh gắn máy có đăng ký, đăng kiểm đàng hoàng, hợp pháp thì được phép hoạt động. Tuy nhiên, xe có đăng ký đăng kiểm hợp pháp không được phép hoat động trên quốc lộ và nhiều tuyến tỉnh lộ, chỉ được phép hoạt động trên đường giao thông nông thôn, đường liên xã, ấp. Nhưng lâu nay, tình trạng xe 3 bánh gắn máy chạy ẩu, lấn làn, vào đường cấm, chạy quá tốc độ quy định, chở hàng cồng kềnh vi phạm an toàn giao thông, tài xế uống rượu khi điều khiển xe… vẫn còn xảy ra, bị dư luận phản ứng.

Gần đây nhất, 1 xe 3 bánh gắn máy ngang nhiên chạy ra quốc lộ đã dẫn đến tai nạn chết người. Cụ thể, vào ngày 24/5, ông N.V.T. (ngụ huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp) điều khiển xe 3 bánh gắn máy chở gạch thuê cho 1 doanh nghiệp kinh doanh vật liệu xây dựng. Khi ông T. cho xe lưu thông trên quốc lộ 1A đến chỗ mở dãy phân cách, thì chuyển làn sang đường. Lúc này ô tô tải lưu thông theo hướng Trung Lương- Mỹ Thuận lao tới, không tránh kịp nên tông vào xe ông T. Cú tông cực mạnh làm xe 3 bánh bị trượt dài trên mặt đường và khiến ông T. tử vong tại chỗ.

Khó xử lý vi phạm

Theo ông Vũ, hiện nay Ban ATGT đã phát hiện tình trạng có nhiều xe mang biển kiểm soát đàng hoàng nhưng không được đăng ký, đăng kiểm vì thiếu hồ sơ thiết kế kiểu dáng, cấu tạo, vẫn hoạt động, chạy chui. Từ bất cập này, đã phát sinh tình trạng hồ sơ đăng ký, đăng kiểm hợp pháp của 1 chiếc xe nhưng được sử dụng lụi cho nhiều xe khác.

Đoàn xe 3 bánh gắn máy trên tỉnh lộ 864 chở nước ngọt cứu vườn cây ăn trái ở huyện Cai Lậy mùa hạn mặn 2019-2020.

“Các lỗi vi phạm của xe 3 bánh gắn máy đều thuộc thẩm quyền xử lý của CSGT, Thanh tra Giao thông”, ông Vũ nói. Trong khi đó Phòng Cảnh sát Giao thông Công an Tiền Giang cho biết: Phòng đã giao cho CSGT các huyện, thị trong tỉnh kiểm tra, xử lý các lỗi vi phạm của xe 3 bánh. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có số thống kê chính xác trên địa bàn có bao nhiêu xe 3 bánh gắn máy đang hoạt động, kể cả có đăng ký và không đăng ký.

Theo một lãnh đạo Công an thị xã Cai Lậy (Tiền Giang), tình trạng xe 3 bánh gắn máy chạy ẩu, phóng nhanh, chở hàng hóa cồng kềnh gây mất an toàn giao thông làm người dân rất bức xúc. Công an thị xã đang cho kiểm tra chính xác số phương tiện trên địa bàn để quản lý. Trên thực tế, việc kiểm tra, xử lý xe đang hoạt động trên đường rất khó khăn vì các tài xế thường điện thoại thông báo cho nhau khi phát hiện CSGT kiểm tra, chốt chặn, để cùng nhau tránh né.

Bên cạnh đó, nhiều người còn cho rằng, kiểm tra bắt giữ xe 3 bánh gắn máy vi phạm luật giao thông thì không có chỗ giữ, những xe quá cũ chủ xe bỏ luôn không đến giải quyết. Việc bán thanh lý hóa giá các xe vi phạm vô thừa nhận lại phải qua đủ thứ thủ tục nhiêu khê, mất công sức và thời gian, nhưng số tiền thu về cho ngân sách chẳng đáng bao nhiêu, nên loại xe này ít bị kiểm tra, xử lý.

Theo ông Chín, dân chạy xe ba bánh gắn máy phần lớn đều có hoàn cảnh khó khăn, vay mượn tiền mua được chiếc xe có đầy đủ tính năng cần thiết để làm kế mưu sinh đã mất tối thiểu hơn 30 triệu đồng. “Nhưng đâu phải ngày nào cũng có người thuê chở hàng, những lúc dịch giã, phong tỏa cách ly khắp nơi như hiện nay thì  xe 3 bánh gắn máy thất nghiệp dài dài. Vì vậy mỗi khi có mối chở hàng thì tài xế ráng chở cho nhiều hàng hóa để kiếm tiền, biết là vi phạm nên phải tìm mọi cách né CSGT, thanh tra giao thông”, ông Chín than thở.

Hiện tại trên thị trường xe 3 bánh gắn máy của Trung Quốc loại 175 phân khối, có ben (là hệ thống thủy lực tự động nâng, hạ thùng xe như xe tải) giá hơn 33 triệu đồng, loại 250 phân khối có ben giá hơn 40 triệu/chiếc. Xe không ben giá khoảng 22 triệu đồng/chiếc xe 175 phân khối, khoảng 30 triệu đồng xe 250 phân khối, chủ yếu là hiệu T&T Fushida. Thùng xe phổ biến là loại 1,4m x 2,2m, trọng tải từ 1.500 kg đến 3.000 kg tùy theo dung tích xi lanh và việc cơi nới thùng xe, nhưng trọng lượng toàn phần của xe không tải đã gần 700kg.