Ăn gì

Bún gỏi dà: Món bún có tên "độc, lạ" nhưng "ngon hết xảy" ở miền Tây

Thứ bảy, 25/09/2021, 16:07 PM

Theo nhiều người dân ở Sóc Trăng, trong các món ngon ở đây, bún gỏi dà là một trong những món đã được nhiều người biết đến, vừa là món ngon, nguyên liệu chế biến cũng đơn giản.

Theo người dân địa phương, món bún gỏi dà có khởi đầu ở Bãi Xàu (nay là huyện Mỹ Xuyên), về sau được phổ biến rộng ra ở nhiều địa phương khác trong tỉnh và đi ra các tỉnh khác. Lý giải tên gọi của  món bún này, người ta cho rằng xuất xứ của món bún này là món gỏi cuốn gồm bánh tráng, bún, thịt ba rọi (ba chỉ) heo thái sợi, rau sống, rau thơm, tép, tương xay,... cuốn thành từng cuốn rồi chấm vơi nước chấm là tương hột xay sền sệt. Sau đó, người dân đã biến tấu bằng cách cho tất cả các nguyên liệu của món gỏi cuốn đó vào tô, có thêm nước dùng, cho ít tương xay vào trộn đều rồi thưởng thức. Khi ăn có thêm nước chấm là tương xay để chấm các món như thịt, tép,... làm cho món ăn đậm đà hơn.

07-1608456493093

Món gỏi cuốn được cho là sau đó biến tấu thành món bún gỏi dà.

Ông Huỳnh Văn Hòa (người dân ở Mỹ Xuyên) cho rằng, theo các cụ, nguồn gốc của bún gỏi dà là món gỏi cuốn. Lúc đó, người ta cho tất cả những nguyên liệu như bún, rau sống, rau thơm, thịt ba rọi thái sợi,...vào bánh tráng rồi cuốn lại thành một chiếc gỏi cuốn, chấm với nước chấm là tương xay sền sệt. Về sau, họ cho các nguyên liệu trên vào tô, rồi chan nước chấm vào rồi dùng đũa và dùng như ăn cơm, sau nữa lại biến tấu chan thêm nước dùng nấu từ xương và me có vị hơi chua chua, ngọt ngọt và béo để tạo thành món bún nước, từ đó có tên gọi là ‘bún gỏi và” nhưng theo cách phát âm của người Nam bộ, chữ “và” được đọc thành “dà”, riết rồi quen gọi là “bún gỏi dà” thành tên cho đến nay.

04-1608456675476

Những loại rau ăn kèm bún gỏi dà

Một chủ quán bún ở phường 1 (TP Sóc Trăng) cho biết: Nguyên liệu để làm món bún gỏi dà gồm nước dùng, bún, rau xà lách, rau thơm, giá, bún, đậu phộng (lạc) rang giã dập, tương xay, dừa khô nạo, nước me, mắm nêm, ngò gai, thịt heo ba rọi và tép bạc. Trong đó nước lèo được đánh giá là khâu quyết định chất lượng của món bún. Điểm độc đáo của món này là nước dùng và tương xay được chế biến rất đặc biệt, theo bí quyết riêng của mỗi đầu bếp và tùy vào cách chế biến nước dùng, tương xay mà cho ra nét riêng của món ăn được xem là linh hồn của món ăn, quyết định sự thành công của món ăn.

Theo chủ quán bún này, nước dùng thường được nấu bằng xương heo và thịt heo để cho ra vị ngọt tự nhiên, thêm vào chút me cho có vị chua nhẹ, dìu dịu. Có thể có nhiều loại nước dùng khác nhau (tùy vào mỗi người nấu) như có loại nước dùng trong, không có mùi thịt, xương; có loại nước dung đục và giữ nguyên hương xương, thịt khi nấu. Đó là cách phối hợp tạo nên tô nước dung đạt tới mức độ hài hòa, thỏa mãn vị giác thanh, ngọt, chua, cay, béo của thịt ba rọi, tép đất, tỏi phi, chanh, ớt bằm, nước mắm cốt, quyện với hương thơm thoang thoảng của đậu phộng rang, tương xay. Rau ăn kèm với bún thường là giá, xà lách, rau thơm để người ăn không ngán.

05-1608456804708

Tô bún gỏi dà nóng hổi.

Vào quán, gọi tô bún, chỉ trong 5-10 phút, thực khách sẽ được chủ quán bưng ra tô bún gỏi dà còn nghi ngút khói, kèm theo dĩa rau ăn kèm và chén tương xay. Tô bún nhìn thật hấp dẫn với màu trắng của thịt, màu đỏ của tép, màu xanh của rau, màu nâu của tương và màu đỏ của ớt, mùi thơm của mắm hòa quyện với mùi hương thoang thoảng của me, ngò gai làm cho món bún gỏi dà không thể lẫn với bất kỳ món ăn nào khác.

Khi ăn bạn sẽ cảm nhận được vị đậm đà của nước dùng, vị chua của nước me hòa lẫn với vị béo, bùi của đậu phộng rang, tương xay cùng với vị ngọt những con tép đỏ au khiến bạn muốn ăn mãi không thấy ngán. Vì vậy, ai về Sóc Trăng cũng muốn thưởng thức món bún gỏi dà bởi nó là món ăn dân dã, không đến nỗi đắt (khoảng từ 30-35 ngàn đồng/tô), không kén người ăn nhưng lại có hương vị riêng độc đáo.

Hiện nay ở Sóc Trăng có rất nhiều quán bún gỏi dà nhưng nhiều người thường tìm đến quán bún gỏi dà Ý Cưng (đường Phạm Ngũ Lão) và quán bún gỏi dà Cô Hằng (đường Nguyễn Văn Hữu) ở phường 1 (TP. Sóc Trăng) bởi hai quán này đều có thâm niên vài ba chục năm chỉ bán mỗi món bún gỏi dà và được nhiều người yêu thích.

Sao Khuê  
Đi tìm tô phở chuẩn Bắc giữa Sài Gòn

Đi tìm tô phở chuẩn Bắc giữa Sài Gòn

Cách đây vài hôm, tôi có chuyến công tác từ miền Tây lên TP.HCM. Khi nghe bảo “tôi thèm tô phở chuẩn vị Bắc”, chị Hương Giang, một đồng nghiệp cũ đã “nhanh như cắt” đưa tôi đến một quán phở có tên là Phát Tài (quán tọa lạc tại số 34 - 36 đường Trần Hưng Đạo, Q.1, TP.HCM).

Phở Lý Quốc Sư Cần Thơ: Hương vị phở Hà Nội đậm đà, không gian xuân an lành, rực rỡ ngày Tết

Phở Lý Quốc Sư Cần Thơ: Hương vị phở Hà Nội đậm đà, không gian xuân an lành, rực rỡ ngày Tết

Với hành trình 3 năm mang đặc sản phở - một trong những món ăn được công nhận là “Tinh hoa Ẩm thực Quốc gia” - đến với thực khách miền Tây, Phở Lý Quốc Sư đã dần khẳng định vị thế của mình tại số 38D, đường Nguyễn Văn Cừ, giữa lòng Cần Thơ. Không chỉ mang đến hương vị phở truyền thống đậm chất Hà Nội, quán còn tạo dựng một không gian đặc biệt, nơi ký ức và cảm xúc về những ngày Tết trở nên gần gũi và trọn vẹn hơn.

Cách chọn mứt Tết an toàn theo 4 tiêu chuẩn dễ nhận biết

Cách chọn mứt Tết an toàn theo 4 tiêu chuẩn dễ nhận biết

Mứt Tết là món truyền thống không thể thiếu trong phong tục đón Tết cổ truyền của mỗi gia đình người Việt. Tuy nhiên, cách chọn mứt làm sao để an toàn thì không phải ai cũng biết.

Cá he kho rục - đặc sản ẩm thực Cần Thơ

Cá he kho rục - đặc sản ẩm thực Cần Thơ

Cá he kho rục là một trong hai món ngon của Cần Thơ được Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam (VCCA) trao chứng nhận 121 món ẩm thực tiêu biểu Việt Nam giai đoạn I. Đây là món ngon đặc trưng của vùng sông nước miền Tây được nhiều thực khách yêu thích.

Mộc mạc vị cốm Trung Thạnh

Mộc mạc vị cốm Trung Thạnh

Xã Trung Thạnh, huyện Cờ Đỏ, TP Cần Thơ từ lâu nổi tiếng với nghề làm cốm nổ, mang hương vị mộc mạc, bình dị. Gia đình cô Âu Thị Thu Hồng, chủ lò cốm Minh Tứ ở ấp Thạnh Lợi, là một trong những hộ đã gắn bó với nghề làm cốm nổ hơn 30 năm qua. Không chỉ lưu giữ nếp quê qua món bánh dân dã, nghề làm cốm mang đến cho gia đình cô Hồng nguồn thu nhập ổn định.

102 món ăn chế biến từ tàu hũ ky Mỹ Hòa xác lập kỷ lục Việt Nam

102 món ăn chế biến từ tàu hũ ky Mỹ Hòa xác lập kỷ lục Việt Nam

(NSMT) – Ngày 17/11, Uỷ ban Nhân dân Thị xã Bình Minh phối hợp Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch cùng Hội liên hiệp phụ nữ tỉnh Vĩnh Long tổ chức Liên hoan ẩm thực món ngon vùng miền và Hội thi ẩm thực, sự kiện chế biến và công diễn xác lập kỷ lục Việt Nam 102 món ăn từ tàu hũ ky và dùng kèm tàu hũ ky đầu tiên tại Việt Nam.

Về Thới Tân, nghe chuyện cô Nga mần mắm

Về Thới Tân, nghe chuyện cô Nga mần mắm

Ðến xã Thới Tân, huyện Thới Lai, hỏi Hiệu mắm Kim Nga hầu như ai cũng biết. Hương vị mặn mòi của mắm cá đồng từ bàn tay vén khéo của phụ nữ Thới Tân đã làm nên đặc sản trứ danh.