Tập thể dục chữa khỏi bệnh tiểu đường không?

Một số bệnh nhân lo lắng về tác dụng phụ của thuốc và thắc mắc: Tập thể dục đơn thuần có chữa khỏi bệnh tiểu đường mà không cần dùng thuốc không?

Cuộc sống của con người hiện đại ngày càng được cải thiện nhưng thói quen sinh hoạt ngày càng trở nên bất hợp lý dẫn đến tỷ lệ mắc các bệnh mãn tính ngày càng gia tăng. Đặc biệt là bệnh tiểu đường, nếu đường huyết không được kiểm soát tốt trong thời gian dài sẽ càng gây ra các biến chứng, làm giảm chất lượng cuộc sống, thậm chí đe dọa tính mạng.

Nhưng thực tế là nhiều người mắc bệnh tiểu đường từ chối dùng thuốc và họ hy vọng sẽ ổn định lượng đường trong máu thông qua tập thể dục.

Chú Hào là một người đàn ông luôn có sức khỏe tốt, nhưng gần đây chú cảm thấy không khỏe. Một buổi sáng thức dậy, chú Gao cảm thấy trước mắt tối sầm, kèm theo mệt mỏi, chóng mặt. Theo yêu cầu của vợ, chú Hào đến bệnh viện khám và được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường, lượng đường trong máu lúc đói của chú lên tới 13,8mmol/L.

Theo lời kể của vợ, cách đây 2 tháng, chú Hào có biểu hiện mệt mỏi, mắt mờ, nhưng cứ nghĩ là do tuổi già, sức khỏe yếu chứ không hề nghĩ là do bệnh tiểu đường.

Bị bệnh thì phải điều trị, bác sĩ căn cứ vào tình trạng của chú mà lập ra kế hoạch hạ đường huyết cho chú Hào, bao gồm uống thuốc đúng giờ, ăn uống điều độ và đặc biệt dặn chú phải tập thể dục.

Chú Hào tuân thủ nghiêm ngặt lời khuyên điều trị của bác sĩ, chú cũng kiên trì tập thể dục trong thời gian dài, chú cùng vợ chơi cầu lông và chạy bộ. Sau một thời gian, chú cảm thấy thể chất của mình được cải thiện, tràn đầy năng lượng hơn. Sau nửa năm điều hòa, lượng đường trong máu đã giảm xuống, lúc đói ổn định ở mức khoảng 5,8mmol/L.

Có thể chữa khỏi bệnh tiểu đường chỉ bằng tập thể dục mà không cần dùng thuốc?

Một số bệnh nhân lo lắng về tác dụng phụ của thuốc và thắc mắc: Tập thể dục đơn thuần có chữa khỏi bệnh tiểu đường mà không cần dùng thuốc không?

Điều đầu tiên rõ ràng là tập thể dục giúp kiểm soát lượng đường trong máu.

"Hướng dẫn tập thể dục cho bệnh tiểu đường loại 2 Phiên bản 2022" do American College of Exercise ban hành đã đề cập rằng tập thể dục nhịp điệu thường xuyên có thể cải thiện hiệu quả lượng đường trong máu của người lớn mắc bệnh tiểu đường loại 2 và giảm lượng huyết sắc tố glycated khoảng 0,5% đến 0,7%.

Đối với những người mắc bệnh tiểu đường, tập thể dục có thể mang lại nhiều lợi ích về thể chất, chẳng hạn như:

Cải thiện chứng lo âu và trầm cảm, giảm căng thẳng tinh thần;

Tăng cường độ nhạy insulin , cải thiện tình trạng kháng insulin, giúp hạ đường huyết , giảm tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2;

Phòng ngừa các biến chứng của bệnh tiểu đường loại 2 cũng có thể làm chậm quá trình tiến triển của nó;

Cải thiện chuyển hóa đường huyết và chuyển hóa lipid ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2;

Tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện chức năng tim phổi, nâng cao chất lượng cuộc sống;

Giảm gánh nặng y tế của bệnh nhân;

Thực tế, vận động chỉ đóng vai trò phụ trợ trong việc hạ đường huyết, cần kiên trì mới thấy hiệu quả, người bệnh tiểu đường không nên coi vận động là giải pháp duy nhất để hạ đường huyết, nên thực hiện theo lời khuyên của bác sĩ. Uống thuốc hạ đường huyết nên uống đúng giờ, chế độ ăn uống có kiểm soát, bổ sung bằng tập thể dục và phương pháp tiếp cận đa hướng có thể kiểm soát tốt hơn lượng đường trong máu và giảm sự xuất hiện của các biến chứng.

Bài tập thể dục có tác dụng hạ đường huyết

Thái cực quyền

Thái cực quyền với cường độ vừa phải kết hợp giữa cứng rắn và mềm mại, trong các động tác thư giãn và co bóp thường xuyên, có thể tăng cường khả năng hấp thụ và chuyển hóa thành glucose của cơ thể, tăng cường độ nhạy cảm với insulin, đồng thời cải thiện sự cân bằng và tính linh hoạt. Thông thường, nên tập Thái cực quyền 5 lần một tuần, mỗi lần từ 20 đến 40 phút.

Bơi lội

Bơi lội là một môn vận động toàn thân, không những có thể nâng cao thể chất của bản thân mà còn giúp hạ đường huyết, nhất là đối với bệnh nhân đái tháo đường týp 2 có lượng đường trong máu tăng vừa phải và bệnh nhân đái tháo đường týp 1 ở giai đoạn ổn định. Cần lưu ý, lượng vận động bơi lội không nên quá lớn, không nên ăn ngay sau khi vận động, những người mắc bệnh tiểu đường, tổn thương da nên tránh bơi lội.

Đi bộ nhanh

Đi bộ nhanh có thể tăng cường độ nhạy insulin, cải thiện tình trạng kháng insulin, thúc đẩy các tế bào cơ hấp thu và sử dụng glucose trong cơ thể. Lúc đầu, nên đi bộ với tốc độ 80-100 bước mỗi phút trong 5 đến 10 phút, sau đó tăng lên 120 bước mỗi phút trong 30 phút.

Khiêu vũ

Khiêu vũ vừa phải có thể thúc đẩy quá trình trao đổi chất và tăng cường chức năng tim phổi. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng khiêu vũ có thể cải thiện chức năng thể chất, tăng cường khả năng miễn dịch, điều hòa nội tiết và giúp hạ đường huyết. Cần lưu ý rằng độ khó của các động tác vũ đạo nên ở mức vừa phải, đồng thời nên biết trước thể loại vũ đạo phù hợp, đừng bắt chước một cách mù quáng, thời gian không quá 2 giờ.

3 sai lầm khi tập thể dục ảnh hưởng đến đường huyết

Vận động rất quan trọng, nhưng trên thực tế lâm sàng, cũng có một số người bệnh tiểu đường vì ham thành công mà mắc sai lầm trong vận động dẫn đến không kiểm soát được đường huyết.

Lượng đường trong máu cao trước khi tập thể dục

Lượng đường trong máu trước khi tập luyện tương đối cao, tiếp tục tập luyện sẽ làm tăng gánh nặng cho tuyến tụy, hoặc dẫn đến thiếu hụt insulin, tế bào không thể sử dụng đường để chuyển hóa năng lượng nên dễ dàng phân giải chất béo và protein để bù đắp, dẫn đến tăng thêm lượng đường trong máu, có thể gây nhiễm toan ceton nghiêm trọng.

Cường độ tập luyện quá sức

Vận động quá sức sẽ khiến thần kinh giao cảm hưng phấn quá mức, kích thích tiết hormone tăng glucose, đẩy nhanh quá trình chuyển hóa glycogen thành glucose của gan, đồng thời sẽ thải ra một lượng lớn glucose vào trong máu. Và do cơ hấp thụ đường chậm nên lượng đường trong máu sẽ tăng nhanh.

Tập thể dục quá sớm

Tập thể dục quá sớm vào buổi sáng khi bụng đói có thể gây hạ đường huyết và thậm chí dẫn đến hôn mê. Ngoài ra, trong không khí sáng sớm, nồng độ carbon dioxide cao hơn, nhiệt độ thấp hơn, dưới tác động kích thích kép, bệnh nhân mắc bệnh tim mạch và mạch máu não dễ phát bệnh đột ngột.

Bệnh nhân tiểu đường nên tiếp tục tập thể dục ngoài việc dùng thuốc và ăn một chế độ ăn uống lành mạnh. Chú ý tránh tập luyện trong môi trường quá lạnh hoặc quá nóng, khởi động khoảng 5 phút trước khi tập và chú ý giãn cơ sau khi tập.