Cà xỉu Hà Tiên - món đặc sản với hình thù kỳ lạ

(NSMT) - Với hình dáng độc đáo và tên gọi nghe có vẻ lạ lẫm, cà xỉu là món ăn đặc sản thu hút nhiều thực khách chẳng kém gỏi cá trích, bún kèn hay nấm tràm tại Kiên Giang.

Chẳng ai rõ lý do vì sao đặc sản Kiên Giang này có tên gọi độc lạ như vậy, chỉ biết rằng từ lâu nó đã được xem là một trong những nguyên liệu để chế biến món ăn của người dân địa phương. 

Lần đầu khi nhìn thấy con cà xỉu du khách đều cảm giác sờ sợ, chẳng dám thử. Vẻ bề ngoài của cà xỉu khá giống những loài hải sản hai mảnh vỏ, nhưng cũng giống cả loài côn trùng với cái râu thật dài và to. Nếu không phải do người địa phương giới thiệu, chắc chẳng thực khách nào dám tự mình thưởng thức món ăn kỳ lạ này.

Cà xỉu Hà Tiên được mùa từ tháng 6 đến tháng 8 và sống tập trung ở môi trường sông, cửa biển, nước lợ, có nhiều ở vùng đầm Đông Hồ, thị xã Hà Tiên. Chúng thường nằm sâu dưới bùn cát và người ta sẽ cào lên để thu hoạch chúng.

Sau khi bắt về, người ta sẽ rửa thật sạch bùn đất, giữ nguyên phần râu lại để chế biến. Nếu món còn tươi, vừa đánh bắt lên thì người dân sẽ đem chế biến theo nhiều cách. Còn không, người ta sẽ bảo quản chúng để ăn dần bằng cách đem muối, tương tự như muối ba khía.

Tiếp theo đó, các hàng quán sẽ mua cà xỉu muối để về chế biến lại, tạo thành những món ăn ngon, đa dạng, đặc trưng cho ẩm thực Hà Tiên. 

Để muối cà xỉu, trước hết đem cà xỉu được rửa sạch bùn đất, giữ lại phần đuôi. Cứ một lớp cà xỉu rắc một lớp muối lên.

Tùy sở thích mà người ta có thể muối bằng nước muối hoặc muối hạt và thêm đường để mắm nhanh chua. Người làm mắm cà xỉu phải có kinh nghiệm và sự khéo léo để quyết định tỷ lệ muối và cà xỉu thích hợp. Chất lượng của mắm cà xỉu ngon hay không phụ thuộc vào quá trình này. Nếu cho ít nguyên liệu, cà xỉu sẽ bị hỏng. Còn nếu muối nhiều quá, mắm cà xỉu sẽ bị đen.

Từ cà xỉu muối, người ta sẽ chế biến được nhiều món ăn vô cùng hấp dẫn. Quen thuộc nhất phải kể đến gỏi xoài. Xoài được bào thành sợi, sau đó đem trộn với giấm, đường cùng với cà xỉu. Sau cùng, người ta đem rắc đậu phộng, rau răm và hành phi thơm lừng. Đơn giản như thế đã cho ra đĩa gỏi cà xỉu giòn tươi, ngọt thắm và cực kỳ bắt mồi. Bên cạnh đó, các đấng mày râu tin rằng, phần râu dài “tốt” cho sinh lực nên “hảo” nhất món gỏi xoài cà xỉu.

Những món xào cùng cà xỉu cũng thật sự hấp dẫn mà bạn nên thử qua. Cà xỉu được xào cùng với tỏi và ớt băm, nêm gia vị vừa miệng. Tuy cách chế biến này rất đơn giản nhưng cũng đem lại một hương vị béo ngậy và hấp dẫn đậm đà, có thể xào cùng với dưa leo tạo thành một món ăn vô cùng thanh mát và thơm ngon cho những ngày hè. Khi thưởng thức món ăn này, thực khách chỉ cần tách lớp hai vỏ bên ngoài rồi chỉ lấy phần thịt bên trong.

Đặc sản Kiên Giang cũng giống như con người nơi đây, giản dị nhưng lại vô cùng thu hút. Nếu có dịp đến đây bạn đừng quên thưởng thức ngay món ăn này cũng như tìm hiểu thêm những nét đẹp trong đời sống dân dã của họ.